Bir kaza, Azerbaycan ve SHGM
Tolga Özbek, haftanın havacılık haberlerini değerlendiriyor…
16 Temmuz’da acı bir kaza Van’da yaşandı. Görev dönüşünde Emniyet Genel Müdürlüğü’ne ait Kingair 350i tipi İnsanlı Keşif Uçağı, Van Ferit Melen Havalimanı için alçalırken Artos Dağları’na çarptı. Acı kazada 7 Emniyet personeli şehit oldu.
Günün ilk saatlerinde haberi verdikten sonra çok sayıda haber kanalına bağlanarak elim kaza hakkında o an ki bilgilerimi paylaştım. Daha sonra aklıma gelen soruları sitemizde haberleştirdim. Arkasından da bir video hazırladım.
Bölgeden kazanın ardından gelen bilgiler, muhtemel sebepler arasında saydığım CFIT olarak adlandırılan Kontrollü Uçuşta Maniaya Çarpma (Controlled Flight Into Terrain-CFIT) ihtimalinin giderek öne çıktığına işaret ediyor.
Van Ferit Melen Havalimanı, özel yaklaşma prosedürlerine sahip bir meydan. Türk Hava Yolları’nın 1994’deki Van kazasının ardından havalimanı yaklaşma prosedürleri defalarca gündeme geldi. 2013 sonunda da ilk defa Van’da RNP olarak adlandırılan özel bir yaklaşma standartı oluşturuldu.
Son olayda pilotlar nasıl bir yaklaşma prosedürü uyguladı, erken mi alçaldılar gibi sorular hazırlanacak kaza raporu ile ortaya çıkacak.
Malum, havacılıkta hava araçları iki kategoriye ayrılıyor. Sivil ve devlet hava araçları. Devlet hava araçlarının içinde askeri, güvenlik veya gümrük gibi görevlere bölünebiliyor. Özellikle askeri dışında çok önemli bölümü sivil orjinli uçaklar-helikopterler, devlet hava aracı statüsünde uçuyor. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nün tam bir denetimine tabi olmayan devlet hava araçlarında prosedürlerin önemli bölümü sivil kökenli. Ama bazen farklı uygulamalar da hayata geçiyor.
Umarım Emniyet Genel Müdürlüğü bu konudaki çalışmalarını tamamlar ve kaza raporunu da şeffaf olarak kamuoyu ile paylaşır. Rapor şehitlerimizi geri getirmeyecek. Ancak gelecekte uçuş operasyonunun daha da emniyetli yapılmasını alınacak derslerle sağlayacak…
Azerbaycan ve Ermenistan
Kuzey Irak, Suriye, Libya derken son karışan bölge Azerbaycan’da Tovuz oldu. Sınır bölgesine 12 Temmuz’da Ermenistan bir saldırı düzenledi. Bu saldırı basit bir sınır çatışmasının ötesinde, Azerbaycan doğal gazının Gürcistan üzerinden Türkiye’ye taşıyan Trans Adriyatik (TAP), Trans Anadolu (TANAP), Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu (BTK), Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru hattı (BTC) kesişim noktasıydı.
Arkasında Rusya’nın olduğu belirtilen bu saldırının asıl amacının Rusya’nın giderek pazarını özellikle doğalgaz konusunda azaltan Azerbaycan’a karşı atıldığı iddialarına dikkat çekildi.
Bu gelişmeler yaşanırken Azerbaycan heyeti Milli Savunma Bakanlığı ve Savunma Sanayi Başkanlığı’nı ziyaret etti. Türkiye tüm askeri teknolojisinin Azerbaycan’ın emrinde olduğunu açıkladı.
Suriye, Libya derken Rusya Azerbaycan-Ermenistan çatışmasında da karşımıza çıktı…
ANKA’nın kanadındaki Şimşek
Azerbaycan’daki bu gelişmeleri paylaşırken TUSAŞ’ın geçtiğimiz yıl sonunda düzenlediği tanıtım turunda ANKA’yı götürdüğü ve Şimşek Hedef Uçak ile gösteri yapıldığı belirtildi. Paylaşılan fotoğafta, ANKA’nın iki kanadında iki ayrı Şimşek uçağı vardı.
Normalde yerden atılan sistem, ANKA’dan çok yüksek irtifadan atılmıştı. TEI imalatı TJ90 motoru ile uçan Şimşek, uçaksavar, hava savunma sistemlerinin eğitimlerinde kullanılıyor. Yerden atıldığında 15 bin feet irtifadan uçabilen, saatte 400 knot hıza çıkabilen Şimşek, ANKA’nın kanadında yeni bir yolculuğa çıkıyor.
Sistem bu farklı kullanımı ile yeni nesil hava-hava mühimmatlarının testlerinde de kullanılabilir. Veya farklı amaçlı bir platform haline getirilebilir. Nasıl Bayraktar’ın ANKA’nın kullandığı Roketsan imalatı MAM-L güç çarpanı oluşturduysa yeni bir kombinasyon ANKA ve Şimşek’in önünü açacak gibi duruyor.
SHGM’de görevden alma
Bürokraside bazı yerler vardır. Yönetmek uzmanlık, tecrübe ister. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nde uzun yıllar çalışan Haydar Yalçın, 2004’ten bu yana Genel Müdür Yardımcısıydı. Bir çok uluslararası sivil havacılık kuruluşunun yönetiminde yer alıyordu.
Yalçın geçen hafta Hava Seyrüsefer Daire Başkanı Gaye Betül Doğan ve Havaalanları Daire Başkanı Sertan Albuz ile birlikte görevden alındı. Yalçın’ın yerine de Uçuşa Elverişlilik Daire Başkanı Özcan Başoğlu atandı.
Haydar Yalçın, 32 yıldır SHGM’de görev yaparken bir yandan da kurumun hafızasıydı.