Geçen hafta havacılık dünyasında ne oldu? Tolga Özbek dünyadan ve ülkemizden havacılığa bakıyor…
Geçtiğimiz mart ayından bu yana dünyadaki havayollarının ekonomik durumu hakkında çok sayıda haber yaptım. Bir çoğu binlerce çalışanı ile yollarını ayırdı. Çalışanlar, sendikalar, havayolu yönetimi sıkı pazarlıkta. Çalışanlar işlerinden olmamak için indirimi kabul etmek durumunda.
Türk Hava Yolları’nda ise durum karışık. Yönetim Kurulu Başkanı İlker Aycı, tek bir personel bile çıkarmayacaklarını söyledi. Bir yandan da Hava-İş ve THY yönetimi arasında pazarlık sürüyor. Kanun açısından 17 Ekim’e kadar personel çıkartılamıyor. Ancak maaş düşürme veya yarı zamanlı çalışma ile gerekli ayarlamalar yapılmaya çalışılıyor.
THY, sendikaya geçtiğimiz günlerde son teklifini iletti. Kaptan Pilotlar yüzde 50, ikinci pilotlar yüzde 45, kabin memurları yüzde 40 ve yer personelinin de yüzde 30 maaş düşürülmesi gündemde. THY bunun 24 ay boyunca sürmesini istiyor. Yoksa THY filonun yarı yarıya düşebileceğine dikkat çekiyor.
Yeni uygulama ile personel her ay 15 gün çalışacak, 15 gün ücretsiz izne çıkacak…
Sendika ise bunu nasıl üyelerine anlatacağını düşünüyor. Hava-İş’in hamlesi, bu uygulamanın ilk 6 ayda uygulanmasına sıcak bakıyor. Ancak sonrası soru işareti.
Hava-İş, 24 ay yerine tarafların her 6 ayda bir masaya oturmalarını, sonuçları birlikte değerlendirmelerini ve ortak karar vermelerini istiyor.
HÜRKUŞ KAZASI…
Geçen hafta Ankara’dan gelen kaza haberi, yürekleri ağza getirdi. Hava Kuvvetleri için geliştirilen Hürkuş-B test uçuşunda düştü. İki pilot fırlatma koltuğu ile atladı. Akıllarda bir çok soru var. TUSAŞ, kaza araştırma için Türk Hava Kuvvetleri ile ortak çalışıyor.
Kaza ile ilgili görüştüğüm bir çok kişi, çok dikkatli ve sonuçlarından ders alınacak bir araştırmanın yapıldığına dikkat çekiyor. Bir tarafta çok önemli bir yerli uçak, bir tarafta da kılı kırk yaracak doğru bir araştırma… Buradan alınacak dersler, gelecekteki bir çok uçak projemize doğru bir projeksiyon tutacak…
SUNEXPRESS ALMANYA KAPANDI
THY ve Lufthansa, yıllar önce SunExpress’i kurduğunda ortaklığın bu kadar uzun sürebileceği hiç akıllarına gelmiş miydi, bilmiyorum. Uzun yıllar istikrarlı büyüme, önce bir charter ve sonrasında tarifeli-charter karışımı uçan bir marka oluşturdu.
İşin Türkiye ayağından sonra daha çok Alman pazarına hitap edecek bir ikinci marka SunExpress Almanya oluşturuldu. Maliyetleri daha kontrollü bir yapıda klasik 737-800 uçaklarının yanı sıra SunExpress Almanya bir dönem Eurowings adına uzun menzilde Airbus A330’ları işletti. Hedef uzun menzilde bir düşük maliyetli havayolu oluşturmaktı.
Koronavirüs ile birlikte Almanlar seyahati durdurunca SunExpress Almanya yolcusuz kaldı. 20 uçağı ile birlikte ne yazık ki kapandı. Yolcu biterken zararı karşılayacak ne Lufthansa’nın ne de THY’nin ekonomik durumu buna uygun değildi.
Kaliteli, uzun yıllardır operasyonunu düzgün yapan bir şirketin Almanya ayağı eksik kaldı. Şimdi bu boşluğu Antalya merkezli SunExpress dolduracak. Corendon’un da özellikle Anadolu merkezli operasyonu için ciddi adımı var. Yani boşluk hemen doluyor…
SunExpress Almanya bazı Türk şirketlerine örnek olmuştu. Avrupa Birliği bayraklı şirketler kurulmuştu. Bu olmsuz durum umarım Türk şirketlerinin Avrupa merkezli yatırımlarını da olumsuz etkilemez…
YÖNETİMDE DEĞİŞİM RÜZGARI
Savunma sektöründe Roketsan’ın Genel Müdürü Selçuk Yaşar emekliliğini istedi. Yerine STM’nin Genel Müdürü Murat İkinci atandı. STM’de ise yerine Genel Müdür Yardımcısı Özgür Güleryüz geldi. Havelsan Genel Müdürü Ahmet Hamdi Atalay istifa etti. Yerine vekaleten Mehmet Akif Nacar getirildi.
THY’nin uzun süre milyonlarca dolarlık reklamlarını kontrol eden İletişim Başkanlığı, ardındanda da şirketin en kritik noktalarından İkram Başkanlığı… Bu koltuklarda uzun süre oturan Zeki Çukur emekliliğini istedi.
Gidenler, gelenler… Geçen hafta trafik çok yoğundu…
SİNGAPUR UÇAĞI…
İnsanın aylar önce bindiği uçağı bu sefer İstanbul’da ‘ziyaret’ etmesi… Gerçekten dünya ilginç. 7 ay önce yapılan ilk sefer ile Airbus A350’ye binmiş, Singapur Changi’den İstanbul Havalimanı’na uçmuştum.
Koronavirüs sonrasında uçağı bu sefer İstanbul’da görebildim. Ama yolcu değil kargo taşıyordu. 30 ton kargo ile havalanan uçak haftada bir gün de olsa iki ülke arasında trafiğin canlı tutulmasını sağlıyordu…
Yedi ay önce çok güzel hayaller vardı. Şimdi ise çok farklı bir dünya…
Sendika birkaç hafta önce dedi ki: “ TİS’ten hiçbir taviz vermeyeceğiz”. Ee madem taviz vermeyecekseniz, neden toplanıyorsunuz? Yer personeli dediğiniz kişiler içinde yurtdışı müdürleri başkanları vs. Var binlerce dolar ve euro maaş alan( ev, araba, kira, yakıt,telefon, çocuk okulu vs giderleri de katın hesaba) o adamlara bakın önce bi… gelmiş yüzde 50 maaş indirimi konuşuyor adamlar. Emeklilik ve yabancı ve de TSK’ya gönderilecek kişiler ne oldu? Sahte pilot haberiyle çalkalanan pakistan’dan son dönemde aldığımız pilotlara bi bakın bence.