Bir uçuş sırasında kilolarca atık oluşuyor. Bu atıkların başında da tek kullanımlık bardaklar geliyor. Yeni Zelanda Havayolları, ilginç bir adım attı. Uçaklarında yenilebilir kahve fincanları kullanmaya başladı. Havayolu şirketi bir yılda 8 milyon kahve fincanı tüketiyor.
Twiice şirketi tarafından geliştirilen, şeker oranı çok düşük vanilyalı kahve fincanı bisküviden hazırlandı. Uzun süre dayananan bardaktaki kahvenizi içtikten sonra afiyetle bisküvinizi yiyebilirsiniz.
Havayolları, son yıllarda geri dönüşüm malzemelerine büyük talep gösteriyor. Örneğin Fransız Havayolları Air France, tek kullanımlık çatal bıçak takımı, bardaklar ve karıştırıcılar gibi plastik parçalar yerine biyolojik bazlı malzemelerden üretilen ürünleri kullanmaya başladığını açıkladı. Her yıl 100 milyon plastik bardak yerine kağıt bardağa geçen şirket, 85 milyon plastik çatal bıçak takımı yerine biyolojik bazlı malzemeler kullanmaya başladı. Çay-kahve karıştırmak için kullanılan 25 milyon plastik kaşık ile vedalaşan Air France artık geri dönüştürülmüş tahta karıştırıcılara geçti. Sadece bu basit adımlar, yılda 1,3 bin ton plastiğin kullanılmasına engel olacak.
PLASTİK ŞİŞEDE SU YASAĞI
Bir çok ülkede plastik pipetlerin kullanılması yasaklanıyor. Bu yasağı uygulayan havayollarından biri de Air France. Şirketin uçaklarında son 4 yıldır plastik pipet dağıtılmıyor. Benzer kararlar havayollarının yanı sıra havalimanlarında da alınıyor. Örneğin San Francisco Havalimanı’nda plastik şişede su satışı geçtiğimiz aydan itibaren yasaklandı.
“Zero Waste SFO” olarak adlandırılan kampanyada bu tür çöplerin sıfıra indirilmesi hedefleniyor. Havalimanı işletmecisi, terminal içine yerleştirdiği su dolum noktalarından yolcuların yanlarında getirdikleri şişeler yardımı ile su almalarını sağlıyor.
KULAKLIKLAR NE OLUYOR
Uzun yıllar uçakta dağıtılan kulaklıklar yolcuların favorisiydi. Bir çok yolcu bu kulaklıkları çift girişli, sadece uçakta kullanılması mümkün olmasına rağmen yanına alırdı. Bu kulaklıklar, basit kablolu olanlardı. Günümüzde bir çok havayolu bu kulaklıkları dağıtmaya devam ediyor. Kullanılanların artık çok önemli bölümünü yolcu yanına almıyor. Çünkü çoğunun yanında cep telefonu olduğu için kulaklığı zaten var. Yani onları uçakta bırakıyor. Ya koltuk cebine sıkıştırıyor. Veya koltuğunun üzerine bırakıyor. Yere atan da çok.
ÇÖPE GİDİYOR
Eskiden havayolları kulaklıkların minik süngerlerini değiştirirdi. Tekrar dağıtırdı. Artık paketinden çıkartılıp kullanılan bu kulaklıklar, uçak indikten sonra yeni sefere hazırlanırken temizlik görevlileri tarafından toplanıyor ve çöpe atılıyor. Yani bir defa daha kullanma durumu mümkün değil. Tek kullanımlık olduğu için de kulaklıklar, düşük kalite, çok ucuz fiyatlı olanlardan seçiliyor.
Atılan kulaklıklar dönüşüm işlemi sırasında ayrıştırılıyor. Plastik ve kablosundan yararlanılıyor. Ancak son yıllarda bir çok yolcunun kendi kulaklarını yanında taşıması, bu kulaklıkların ses kesme özelliğine sahip olması ile bazı şirketler uçakta kulaklık dağıtımını durduruyor.
Bir çok havayolu şirketi envanterinden çıkarttığı veya koltuklarını değiştirirken tekstil veya derisini çanta yaparak değerlendiriyor. Genç tasarımcılarla çalışan havayolları bu çantaları satarak gelirini genellikle yardım kuruluşları veya çevreci vakıflarla paylaşıyor. Geçtiğimiz günlerde Alman Lufthansa hizmetten çıkarttığı A340 uçaklarının kabin malzemelerinden oluşan çanta koleksiyonunu meraklılara sundu.
Uçağa bindiniz. İstanbul Havalimanı’ndan Frankfurt’a uçuyorsunuz. Yaklaşık 3 saatlik bu uçuş sırasında tek koridorlu, 180 koltuklu bir uçakta ortalama 35 kilogram çöp oluşuyor. Yolcuların tuvalette kullandıkları kağıt havlu-tuvalet kağıdından ikram malzemelerine, uçakta bırakılan gazetelere kadar bu çöp yer hizmetleri şirketi tarafından alınıyor.
Uçağın tipi büyüdüğünde yani geniş gövdeli bir uçakla yapılan kıtalararası uçuşta ise çöp miktarı daha da katlanıyor. Bu miktar, 120 ila 150 kilograma kadar çıkabiliyor.
Sektörün yıllık oluşturduğu çöp ise tam 6 milyon ton. Uçuşların artması ile birlikte Uluslararası Hava Taşıyıcıları Birliği (IATA) 2030’da 10 milyon uçak çöpü çıkmasını öngörüyor. Bu devasa çöp dağının ise yüzde 75’i geri dönüştürülüyor. Rakam bir çok sektörün çok üzerinde. Örneğin dünyada en fazla geri dönüşümün yapıldığı plastik şişelerde bile oran yüzde 30’un biraz üzerindeyken havayollarındaki yüzde 75 rakamı umut veriyor. Hedef bunu kısa vadede çok daha yukarı çekmek.
