Endonezya’da neden bu kadar çok uçak kazası oluyor?
Endonezya’da 9 Ocak’ta meydana gelen yolcu uçağı kazasında 62 kişi hayatını kaybetti. Cakarta’dan kalkan SJ Air Havayolları’na ait Boeing 737-500 tipi yolcu uçağı, havalandıktan 4 dakika sonra hızla irtifa kaybederek 10 bin feet’ten Java Denizi’ne düştü.
Bu yılın ilk ölümlü yolcu uçağı kazasından sonra akıllara gelen ilk soru “Neden Endonezya’da bu kadar çok uçak kazası oluyor” sorusuydu. Bir önceki kaza, 19 Ekim 2018 tarihinde meydana gelmiş, Lion Air’e ait Boeing 737 MAX uçağı Java Denizi’ne düşmüştü. Kaza sonrasında hazırlanan rapor MCAS olarak adlandırılan sisteme dikkat çekmişti. Sonrasında Boeing 737 MAX krizi başlamıştı.
Endonezya, iç hat pazarı çok gelişmiş bir ülke. Fazla sayıda havayolu şirketi bazen Endonezyalı otoriteler tarafından denetim sıkıntıları nedeniyle yeterince iyi kontrol edilemiyebiliyor. Bir çok Endonezyalı şirket, uçakların sağ koltuklarını özellikle Avrupa’dan gelen uçuş saati düşük yeni pilotlara kiralıyor. Hem maaş vermiyor hem de yeni pilotlardan sağ koltuk parası alıyor.
Eğitim, bakım gibi konularda yaşanan aksamalarla birlikte Uzakdoğu kültürü de kokpitte CRM’in önüne geçebiliyor. Kaptan pilot hata yaptığında saygıdan ikinci pilotun bunu söyleyememesi, ağır hiyerarşi, uçuş emniyetini sıkıntıya sokabiliyor.