Bir dönem Alarko yapmıştı… Astana’ya yeni havalimanı terminali ve Kazakistan’ın havacılık hedefi

Kazakistan’ın başkeni Astana’daki Nursultan Nazarbayev Uluslararası Havalimanı’nı ve çevresindeki altyapıyı genişletmek ve modernize etmek için Birleşik Arap Emirlikleri merkezli Terminals Holding ile 1,1 milyar dolarlık bir yatırım anlaşması imzaladı. Havalimanının ilk modern terminalinin yapımı Alarko tarafından 2002’de başlayıp 2005’te tamamlanmıştı. Proje 190 milyon dolara mal olmuştu.

Astana Havalimanı, 2021’e 4,3 milyon yolcuya ulaşırken son yıllarda hızlı bir büyüme yakaladı. Havalimanını 2024’te 8,3 milyon yolcu kullandı. Artan yolcu sayısı ile birlikte bir süredir Kazakistan Astana Havalimanı’nın büyütülmesi için düğmeye basmıştı.

Yeni pist ve terminal

Anlaşmada üçüncü yolcu terminalinin yanı sıra ikinci bir pist de inşa edilecek. Ayrıca kargo terminali yatırımı yapılacak.

Ayrıca, lojistik-endüstriyel bölge, oteller, perakende alanları ve yük tesisleri ile tamamlanmış büyük ölçekli bir havalimanı kenti kompleksi de öngörüyor.

Yatırma birlikte havalimanının modernizasyonu, itfaiyesinden yer hizmetleri araçlarına kadar modernizasyonu dijital ve otomasyon sistemlerinin modernize edilmesi planlanıyor.

İkinci terminal

Kazakistan’ı temsilen özel olarak Orta Asya çadırı şeklinde tasarlanan ilk terminalin ardından ikincisi de inşa edilmişti.

Toplam 47 bin metre kare alana sahip ikinci terminal ile kapasite yıllık 3,5 milyon yolcudan 8,2 milyon yolcuya çıkartılmıştı. İkinci terminal 2017’de hizmete girdi.

İlk terminal (sağda) ve ikinci terminal ile Astana Havalimanı yıllık yolcu kapasitesini doldurmuş durumda.

Astana yeni aktarma noktası olmak istiyor

Air Astana’nın ana taşıyıcı olduğu Kazakistan’da hedef başkentin yeni bir aktarma noktası haline getirilmesi. Proje ile ilgili Air Astana uzun süredir çalışma gerçekleştiriyor. Şirket özellikle uzun menzilli uçak filosunu büyükmek üzere adımlar atıyor.

Halen havayolunda 35’i ana şirket Air Astana, 25’i ise düşük maliyetli iştiraki FlyArystan tarafından işletilmektilen 60 uçak bulunuyor.

Şirketin 2028 hedefi, 80 uçaklık bir filoya ulaşmak. Filonun uzun menzilde Boeing 787’lerden kısa ve orta menzilde de A320neo ve A321neo ailesinden oluşması öngörülüyor.

Havalimanı olarak da Kazakistan ilk adımı Birleşik Arap Emirlikleri merkezli Terminals Holding ile 2023’te atmıştı. Şirket ile ön anlaşma yapılmıştı.

Halen Astana Havalimanı’na Air Astana ve düşük maliyetli yan kuruluşu FlyArystan, NQZ’deki toplam koltuk kapasitesinin %27,6’lık payına sahipken, Scat %21,6’sını oluşturuyor. Havalimanına hizmet veren uluslararası taşıyıcılar arasında Türk Hava Yolları, Flydubai ve Aeroflot yer alıyor.

TAV 200 milyon dolarlık yatırımla Almaty’yi yeniledi

Türkiye’den çıkan ve bölgenin en önemli havalimanı işletmecilerinden biri haline gelen TAV Holding, 2024’te Kazakistan’ın en önemli şehirlerinden biri olan Almaty Havalimanı’nın terminalini yenilemişti.

Toplam 200 milyon dolarlık yatırımla tamamlanan Almaty yeni dış hat terminali, meydanın yıllık yolcu kapasitesini 14 milyona yüksetti.

BAE’nin bölgeye ilgisi

Abu Dabi merkezli Terminals Holding, daha geniş bölgesel havalimanı yatırım stratejisinin bir parçası olarak Özbekistan’daki Navoi Uluslararası Havalimanı’nın yeniden geliştirilmesine de öncülük ediyor.

Kazakistan’da yeni havayolu yatırımı

Astana Havalimanı’nın planlanan yeniden geliştirilmesinin yanı sıra Vietnam merkezli düşük maliyetli havayolu şirketi Vietjet ve Kazakistan’ın Qazaq Air’in Vietjet Qazaqstan’ı başlatmak için yeni bir adım attı.

Anlaşması 5 Mayıs’ta yapılan ortaklık ile hedef, en az 20 adet 737 MAX uçağının alınarak operasyona başlaması. Şirket, Kazakistan ve Vietnam’ın yanı sıra Asya ülkelerine uçacak.

Mayıs ayında kuruldu

Vietjet Qazaqstan, sadece hava taşımacılığını değil, aynı zamanda turizm, ticaret ve lojistik alanlarında da bölgesel iş birliğini artırmayı amaçlamakta.

Ortaklardan VietJet Air, 2007 yılında kuruldu. Faalietlerine 2011’de başladı. Kısa sürede bölgede önemli bir yere ulaştı. Halen filosunda 120 uçak bulunan havayolunun Kazakistan’ın yanı sıra Tayland’ta da havayolu yatırımı bulunuyor.

Qazaq Air ise 2015 yılında Kazakistan’ın başkenti Astana’da kuruldu. Halen filosunun önemli bölümü, de Havilland Canada Dash 8-400 turboprop uçaklarından oluşuyor.

Vietjet Qazaqstan, bu iki şirketin deneyim ve kaynaklarını birleştirerek, bölgesel hava taşımacılığında yeni bir dönemi başlatmayı hedeflemekte.