Tarihler 10 Ocak 2020’yi gösterirken Moskova’dan Antalya Havalimanı’na gelen Nordwind Havayolları’na ait Airbus A321, inişte kırım geçirdi. İçinde yolcu bulunmayan uçak, ARFF olarak adlandırılan Hava Kurtarma ve Yangınla Mücadele ekiplerinin çabasıyla pistten çıkartıldı. Kurtarmanın hikayesi, ARFF Dergisi’nin E-Bülten’inde Onur Altuğ imzası ile yayınlandı.
10.01.2020 tarihinde Moskova-Antalya seferini yapan Nordwind Havayollarına ait VQ-BRS tescilli A-321 Tipindeki uçağın kokpit ve kabin bölümünde duman ve koku ile birlikte hidrolik arızası olduğu Hava Trafik Kontrol Ünitesi tarafından ARFF Müdürlüğüne bildirildi. Antalya Havalimanı ARFF Müdürlüğünce Kurtarma ve Yangınla Mücadele Araçları derhal 36 Merkez Pistte daha önceden belirlenen Tam Acil Bekleme noktalarına sevk edildi. Uçak Lokal saat 08.03’te piste inişini gerçekleştirdi.
Uçağın ön dikmesinin kırılarak içe göçtüğü, lastiğinin patladığı ve gövdesinde ciddi hasar olduğu görüldü. Tam Acil Bekleme Noktasında hazır bekleyen ARFF ekipleri Uçağın etrafında pozisyon alarak, lastikleri patlayan ve ısınma sonucu yoğun duman olan ön iniş takımlarına emniyet amaçlı soğutma işlemi yaptı. Yolcu bulunmayan Uçakta 2 pilot 5 kabin memuru toplam 7 mürette-
bat bulunuyordu. ARFF ekipleri kaza sonucu herhangi bir yara almayan 7 mürettebatın tahliye edilmesi için Yer Hizmeti Kuruluşundan Merdiven Aracı talebinde bulunarak, tüm mü-rettebatı uçaktan tahliye etti. Uçak Kaza sonucunda 36 Merkez Pist üzerinde hareket kabiliyetini kaybetti ve Pist Uçak Kurtarma işlemleri tamamlanıncaya kadar uçuş trafiğine kapatıldı.
Ülkemizin dışa açılan kapısı olan Antalya havalimanında Uçuş Trafiğine hizmet veren 2Pist bulunuyor. Söz konusu kaza sonucunda 1 Pistin trafiğe kapatılmış olması nedeniyle Uçuş trafiği tek Pistten devam etti. Havalimanı İşletmecisi DHMİ ve ARFF Ekipleri için kapanan Pistin derhal açılması, yoğun olan Uçuş Trafiğinin sağlıklı işleyebilmesi adına büyük önem arz ediyordu. Bu nedenle ivedilikle 5 adımdan oluşan (Gözlem, Planlama, Hazırlık, Kurtarma, Raporlama) Uçak Kurtarma İşleminin başlaması gerekiyordu.
ARFF Ekiplerince Uçak başında Kurtarma çalışmalarına yönelik İnceleme/Gözlem (Adım 1) yapıldı ve Uçağın Hareket Kabiliyetini Kaybettiği, ön iniş takımının işlevini yitirdiği tespit edildi. Bu durum Uçak Şirketi Yetkilileri/Temsilcilerine iletildi. Uçak Şirketi Yetkilileri/Temsilcilerince de Uçağın Ha-
reket Kabiliyetini Kaybettiği bilgisini Kaza Araştırma ve İnceleme Yetkililerine ve Sigorta Şirketine bildirildi. Yapılan incelemenin ardından Uçakta oluşan hasarlar tespit edilerek, Uçak Teknik Ekibi ile yapılan istişareler sonucu ARFF Ekiplerince kazaya özgü Uçak Kurtarma Planı (Adım 2) hazırlandı.
Uçak Kurtarma işlemlerine başlamadan önce delillerin tespiti, Uçağın durumu ve raporlarda kullanılmak üzere kazaya uğrayan Uçağın ve olay yerinin ayrıntılı fotoğrafları çekildi.
ŞİRKET YETKİLİLERİ ÇAĞIRILDI
Kurtarma İşlemlerinin başlatılması ve yapılan Uçak Kurtarma Planının görüşülmesi adına ARFF Müdürlüğünün talebi üzerine Uçak Şirketi Yetkilileri/Temsilcileri toplantıya çağrıldı. DHMİ Antalya Havalimanı Başmüdürlüğü, ARFF Müdürlüğü, SHGM Temsilcisi ve Uçak Şirketi Yetkilileri/Temsilcileri ile Saat 09:15’te başlayan toplantıda; ARFF Ekiplerince hazırlanan Uçak Kurtarma Planı incelenmiş olup, oluşan kaza sonucu Uçağın Pist üzerinde kaldığı. bu nedenle Pistin Uçuş Trafiğine kapandığı ve ivedilikle Uçağın pistten kaldırılarak pistin uçuş trafiğine açılmasına ve Uçak Kurtarma işleminin Antalya Havalimanında bulunan 4F kodlu Yeni Nesil Büyük Gövdeli Uçaklar için Kurtarma Teçhizatı kullanılarak DHMİ ARFF Ekiplerince yapılmasına karar verildi. Toplantı sonucunda Uçak Kurtarma Planı ve Toplantı Tutanağı tüm katılımcılar tarafından imzalandı.
Yangın Kategorisi hesaplamalarına göre 9. Kategoride bulunan Antalya Havalimanı DHMİ ARFF Ekibi 7/24 görev yapan, 73 personelden oluşan genç, dinamik ve iyi eğitim almış profesyonel bir ekiptir. Ayrıca Antalya Havalimanında Türkiye’de sadece 4 Havalimanında bulunan (İstanbul, Ankara, Antalya, Erzurum) 4F kodlu Yeni Nesil Büyük Gövdeli Uçaklar için Uçak Kurtarma Teçhizatı hazır bulunmaktadır. A R F F Müdürlüğünce Hazırlık (Adım 3) aşamasına geçilerek, nöbetçi personel koruyucu kıyafetler ve iş sağlığı güvenliği ekipmanları ile birlikte çalışmalara başladı. Görevde olmayan personel ise derhal destek amaçlı göreve davet edildi. Toplantıda imza altına alınan olaya özgü Uçak Kurtarma Planına göre Metorolojik şartların elverişsiz olması (Aşırı Rüzgarlı Hava) nedeniyle Hava Yastıklarının kullanılması riskli görülerek daha önceden protokol yapılan Vinç firmasından Vinç talebi yapıldı.
Havalimanı ARFF Müdürlüğüne bağlı Kaza Yangın İstasyonununda Taşıma Römorklarında bulunan 4F kodlu Yeni Nesil Büyük Gövdeli Uçaklar için Kurtarma Teçhizatı ve geçici ön iniş takımı olarak kullanılacak olan Gövde Taşıma Modülü kaza mahalline çekici araç vasıtasıyla taşındı. Kurtarma çalışmasında kullanılması planlanan tüm Teçhizatlar Uçak başında hazır hale getirilip, saat 10:30’da Kurtarma (Adım 4) işlemlerine başlandı.
Antalya Havalimanında görev yapan ARFF Ekibi; UçakKurtarma Ekipmanları üreticisi firmanın Almanya’da bulunan Eğitim Sahasında gerçek Uçak üzerinde Hareket Kabiliyetini Kaybeden Uçakların Kurtarılması Eğitiminin yanı sıra DHMİ Uçak Yangın Simülatörü, Temel Taktik Sistem Eğitimi, ARFF Araç Simülatörü ve Kurtarma ve Yangınla Mücadele Eğitimleri almıştır. Ayrıca ARFF Ekibi Havalimanında meydana gelebilecek tüm kaza kırım ve yangınlara üstün teknolojik sistemlere sahip ARFF Araçları ile her an hizmet verecek durumdadır.Kurtarma işlemleri öncesinde Uçak Teknik Ekibinden Uçağın Bagaj bölümünün boş, yakıtın düşük seviyede ve Uçağın minimum ağırlıkta olduğu bilgisi alındığından dolayı Uçakta ağırlık azaltma işlemi yapılmadan, Uçak Sabitleme işlemine geçildi.
Uçak her iki taraftan da gövdeden geçirile sabitleme kemerleri ile towcar (Uçak Çekme-İtme Aracı) araçlarına bağlanarak rüzgara ve denge kaybına karşı sabitlendi. Daha sonra ARFF ekiplerince Uçak Kaldırma Kemerleri Vince Bağlama Kirişine bağlanarak, Uçak burun kısmından kaldırıldı. Hasarlı olan ön iniş takımının kapatılması sağlandı. Uçağın Taşıma esnasında zarar görmemesi adına Gövde Taşıma Modülü Destek Pedleri ile donatılarak, Uçak altına yerleştirildi. Uçak ARFF Ekiplerince kontrollü bir şekilde Gövde Taşıma Modülü üzerine indirilerek, sabitleme kemerleri ile bağlandı. Son kontroller yapıldıktan sonra Uçak tow-car (Uçak Çekme İtme Aracı) ile ARFF Ekipleri nezaretinde pist üzerinden çekilerek Uçak Kurtarma Planında belirlenen Taksi yolu üzerinden Apron bölgesinde bulunan Uçak Park Pozisyonuna Saat 14:30 itibariyle alındı. Son derece başarılı ve kontrollü geçen Kurtarma çalışmaları sonucunda kapalı olan pist 4 saat süren bir çalışma ile Uçuş Trafiğine açıldı. ARFF Müdürlüğünce Raporlama (Adım 5) yapılarak olay ile ilgili tüm rapor ve formlar tanzim edilip, ilgili yerlere iletildi.
TEŞEKKÜR EDİLDİ
Bu operasyon sonunda Uçak Şirketi ve Uçak Temsilci Şirket tarafından DHMİ Başmüdürlüğüne ve ARFF Müdürlüğüne iletilen Teşekkür yazılarında aşağıda ifadelere yer verildi.“Tecrübeli ARFF Ekibinin özverili yaklaşımı, profesyonel tavrı ve açık iletişimi sayesinde başarılı bir hava aracı pistten kurtarma operasyonu gerçekleştirilmiş olup, hava aracımız park pozisyonuna sorunsuz bir şekilde çekilmiştir. Bu vesileyle DHMİ Antalya Havalimanı Başmüdürü İlhami ŞİMŞEK, Başmüdür Yrd. İlhan DEMİR, İşletme Müdürü Durdali ŞAVKAR, ARFF Müdürü Onur ALTUĞ, ARFF Şefi Hakan TAŞKIN, ARFF Memuru Bahadır ÜNLÜ ve tüm ARFF Ekibi başta olmak üzere konu ile alakalı emeği geçen tüm personele teşekkür ederiz.”
