9 bin 901 uçakla Normandiya çıkarması
Tarihin en önemli çıkartmalarından biri olan Normandiya Çıkarması, 77 yıl önce bugün gerçekleştirilmişti. Tam 9 bin 901 uçağın kullanıldığı dev operasyonda, müttefik hava gücünün Nazi Almanyası uçaklarıyla karıştırılmaması için kuyruk bölümlerine siyah-beyaz şeritler boyanmıştı.
1944’teki Normandiya Çıkarması, 2. Dünya Savaşı’nın en kritik olaylarından biriydi. Müttefiklerin başarısız olma durumunda savaş yıllarca uzayabilir, bugün yaşadığımız dünya bambaşka bir yer olabilirdi.
1944 baharında büyük çıkarmanın yaklaştığı bütün taraflarca biliniyordu. Üç yıldır ülkesi yakılıp yıkılan Stalin, ikinci bir büyük cephe istiyordu. Savaş batıdan Almanya’ya doğru taşınınca, Doğu Avrupa’da rahat hareket edebilmek için hem Almanların hem de İngilizlerin Fransa’da bağlanması işine gelecekti. Churchill tam da bu nedenle operasyonları Balkanlara kaydırmaya çalışıyor, bir yandan da çıkarmanın riskinden korkuyordu. Amerikalılar ise zaferin en kısa yolunun düşmanı tayin edici muharebeye çekmek olduğuna inanıyorlardı. Kozları havadaki üstünlükleriydi…
Müttefikler, Almanların saldırıyı bekledikleri Pas de Calais’ye çıkarma yapacak göstermelik bir ordu kurarak başına en şöhretli generalleri Patton’u getirmişlerdi. Bu ordu, karargâhları, Almanların dinleyebileceği telsizleri ve maketlerden oluşan üsleriyle, tarihin en başarılı savaş aldatmacasını gerçekleştirdi.
Çıkarma günü olarak kararlaştırılan 6 Haziran’da (D-Day) hava berbat, deniz fırtınalıydı. Ama harekât geciktirilemezdi. 5 Haziran’da gece yarısından itibaren, Amerikan ve İngiliz hava indirme tümenleri paraşüt ve planörlerle Normandiya’ya inmeye başladılar. Bir kısmı sularda boğulurken, büyük kısmı dağıldı. Ancak geride kalanlar Almanları şaşırtarak ve bazı kilit noktaları ele geçirerek çok yararlı işler yaptılar.
Sabah 06.30’dan itibaren Müttefikler karaya çıkmaya başladı. Bu operasyon için 4.308 gemi, 3.467 özel çıkarma aracı, 9.901 uçak ve 2.876.439 personel tahsis etmiş, hatta bir de suni liman getirmişlerdi. İlk saatlerde büyük zorluklara rağmen kıyıya tutunabilen Müttefikler, bir daha sökülüp atılamadılar. Müttefikler 25 Ağustos 1944’te, çıkarmadan 80 gün sonra Paris’e girdiler. Ruslar ise doğuda Varşova’ya kadar ilerlemişlerdi. Stalin burada durdu, Almanların ayaklanan Polonyalıları ezmesini bekledi. Kızıl Ordu ancak 1945 Ocak ayında tekrar harekete geçecekti… (Tanju Akad, Normandiya Çıkarması’nı Haziran 2009’da NTV Tarih‘e yazmıştı.)