Şeref SEZGİN
Hidrojen ve elektrik kullanarak uçuş yapan ZeroAvia’ya ait Piper Mirage Malibu M350 tipi tek motorlu uçak, 2021’de meydana gelen olayda güç kaybı nedeniyle mecburi iniş yaparak kırım geçirmişti. Kazada uçakta bulunan iki pilot hafif yaralanmıştı. Kazanın raporu yayınlandı. Kazanın yazılım sorunu nedeniyle meydana geldiği açıklandı.
Sıfır emisyonlu havacılık şirketi ZeroAvia, hidrojen-elektrikli uçağının ilk test uçuşunu 2020 yılında yapmıştı. İngiliz şirketi olan ZeroAvia, dünyanın ilk hidrojen yakıt hücreli uçağı ile ticari yolcu uçuşu için 2024 yılını planlamıştı.
Fakat test uçuşları esnasında kırım yaşandı. ZeroAvia uçağı Piper M350 (G-HYZA) ile test pilotları motorların yalnızca hidrojen yakıt hücresinden gelen güçle beslenmesini sağlamak için yüksek voltajlı bir pili kapattığı bir uçuş testinden geçiyordu.
Hidrojen ve elektrik arasında geçişler yapılan bilgisayar yazılımları motoru yönetiyordu.
Uçağın deneysel enerji santrali, pil ve yakıt hücresinden gelen 300-400V DC çıkışını iki elektrik motoru için bir AC girişine dönüştürmek için invertörler kullandı. Her motorun kendi invertörü vardı ve bunlar, tolerans dışı voltaj da dahil olmak üzere hata koruması sağlamak için yazılım içeriyordu.
Piper uçağı, son yaklaşmaya giriş 1,000 feet irtifada hidrojeni devre dışı bırakıp 100 knot hızı sabit tutmak için elektrik bataryalarını devreye aldıkları esnada uçak süratsiz kaldı ve yere çarptı.
Yakıt için kullanılan batarya hücreleri uçağa gerekli 120kW enerjiyi veremedi ve düşük sürate uçağı istenilmeyen bir duruma soktu.
Pilotlar hafif yaralı kurtuldu. Uçakta ciddi hasar var.
ZeroAvia’nın hidrojen-elektrik güç aktarma sistemi, elektrik motorlarına güç sağlamak için hidrojen yakıt hücrelerini kullanır. Şirket, bunun tek emisyonun yönetilebilir sıcaklıklarda su buharı olduğunu, uçuşları sürdürülebilir hale getirdiğini ve aynı zamanda maliyetleri düşürdüğünü açıkladı.
