Önceki gün Cumhurbaşkanı Erdoğan başkanlığında toplanan SSİK, 56 konuyu karara bağladı. Bunlardan en çok öne çıkan, Çelik Kubbe hava savunma sistemi oldu. ASELSAN’ın yanı sıra Roketsan, TÜBİTAK SAGE ve MKE tarafından hayata geçirilecek proje bu konuda önemli bir açığı kapatacak.
Çelik Kubbe nedir, ne işe yarar?
TRT’den Sertaç Aksan‘ın haberine göre, Bu soruya cevap vermeden önce sahadaki bir gerçekliğin altını çizmekte fayda var. Günümüzde artık tehdidin nereden, ne zaman ve nasıl geleceği konusu giderek daha karmaşık bir hal alıyor. Gelişen teknoloji ve buna ulaşılabilirlik haliyle terör örgütleri ya da vekil güçler için de ciddi bir güç çarpanı oluyor.
İşte bu noktada savunma hem giderek zorlaşıyor hem de çok daha pahalı kalıyor. Bu da sürdürülebilirlik meselesinin önemini ortaya koyuyor.
Türkiye’nin özellikle hava savunma sistemlerine ihtiyacı gün gibi ortada. Bir yandan yerli ve milli sistemler geliştiriliyor ancak bir yandan da bu sistemler gelene kadar yabancı muadilleri görev üstleniyor.
Gök Vatan’ın üzerine katmanlı güvenlik şemsiyesi
Sistemi temel olarak Gök Vatan’ın dört bir yanını kapsayacak bir güvenlik şemsiyesi olarak düşünmek mümkün. Katmanlar halindeki bu sistemde temel amaç çok alçak irtifadan başlayıp en yükseğe varana kadarki tehditleri bir yelpaze içinde karşılayabilmek. Türkiye’nin ortaya koyduğu ‘Çelik Kubbe’ yaklaşımı tam da bunu hedefliyor.
Sistem için yol haritasını en basit haliyle anlatmak istersek şöyle bir liste mümkün… Hedefi tespit et, sonra teşhis et, ardından bunu değerlendir, karar ver ve nihayetinde imha et. Bu denklem ne kadar hızlı ve koordineli işlerse korumak istediğiniz bölge o kadar güvende oluyor.
Çelik Kubbe için işin aslan payını Aselsan üstleniyor. Sistemin tam olarak ne zaman tamamlanacağı net değil. Ancak inşa edilecek kubbe için gerekli olan kimi sistemlerin geliştirildiğini ve halihazırda sahada kullanıldığını biliyoruz.
Çelik Kubbe’nin içinde hangi sistemler olacak?
Hava savunma ağını çok kısa menzil, kısa menzil, orta menzil ve uzun menzil olarak 4 katmana ayırmak mümkün.
Bu noktada akla ilk gelen bazı sistemleri hızlıca sayalım. İlk sırada çok kısa menzil hava savunma sistemleri var. Adından da anlaşılacağı üzere oldukça yakın mesafeden gelebilecek tehditlere çözüm üretmek için kullanılıyorlar. Azami 10 kilometre etki menzili ve 5 kilometre irtifa sınırı bulunan bu ilk çeper için Türkiye’nin elinde farklı seçenekler mevcut.
ASELSAN imzalı Korkut, Gökberk, Şahin, Göker, İhtar ve SUNGUR şemsiyenin ilk kısmında akla ilk gelenler.
Gelelim 5 ila 10 kilometre arası olarak bilinen alçak irtifa katmanına… Türkiye’nin eli burada da kuvvetli. HERİKKS, C-RAM, HİSAR A+, GÖKDEMİR, GÜRZ gerektiği takdirde kullanılabilecek sistemler.
Orta sınıf tehditler için HİSAR görevde
Sıradaki katmanımız 10 ila 15 kilometre irtifayı kapsayan ve ‘orta irtifa’ olarak bilinen alan… KALKAN 1 ve KALKAN 2 ile HİSAR O+ öne çıkıyor.
KALKAN bu noktada bir nevi ‘gözcü’ rolünde. Sistem en basit haliyle mobil hava savunma radarı olarak tanımlanıyor. Hava hedeflerini hızla ve en doğru şekilde tespit ediyor. Türkiye’nin ilk milli hava savunma erken ikaz radarı olma özelliğini taşıyan sistem süreç içerisinde yeni yetenekler de kazandı.
Uzun menzilde aslan payı SİPER’in
Şemsiyenin en üst kısımlarından birinde uzun menzilli hava savunma sistemleri var. Bu alan için irtifanın 15-30 kilometre aralığında, menzilin ise 60 kilometrenin üzerinde olduğunu hatırlatalım. Burada aslan payı tamamen SİPER’e ait…
Türkiye’nin yerli ve milli imkanlarla geliştirdiği ilk uzun menzilli hava savunma sistemi olan SİPER’in bu yıl envantere girmesi bekleniyor. Açık kaynaklara yansıyan kimi bilgilere göre, ilk aşamada 100 kilometre menzilli SİPER Ürün-1 sahaya inecek. Daha sonra menzili artırılan SİPER-2’yi göreceğiz. Nihayetinde SİPER-3 ile bu alan taçlandırılacak.
Savunma sistemleri birbiriyle konuşacak
Sadece radarlar ya da hava savunma sistemleri üzerinden düşünmek fotoğrafın bütününü eksik bırakıyor. Ülkemizin havadan erken ihbar uçakları, GENESİS savaş yönetimi, Barış Kartalı gibi havadan ikaz ve uyarı için kullandığı gelişmiş kabiliyetleri de var. Çelik Kubbe, bu parçaların bir araya gelmesini ve birbiriyle eş zamanlı çalışabilmesini de hedefliyor.
Haluk Görgün’den Çelik Kubbe açıklaması
Savunma Sanayi Başkanı Prof. Dr. Haluk Görgün, gelişmeler hakkında bilgi verdi. Görgün, ASELSAN, ROKETSAN, TÜBİTAK SAGE ve MKE iş birliği ile projenin hayata geçirileceğini söyledi. Görgün şunları söyledi:
“Yerli ve millî projemiz ÇELİK KUBBE;
temin edecektir.
Projenin vatanımıza, milletimize hayırlı uğurlu olmasını diliyorum.”
