Türk biliminsanı Canan Dağdeviren’in ‘giyilebilir ultrason cihazı’ Blue Origin ile uzaya çıktı
Amazon’un sahibi Jeff Bezos’un kurduğu Blue Origin bugün 6 kadın yolcusu ile uzaya özel bir uçuş yaptı. Bu uçuş sırasında Türk bilim insanı Canan Dağdeviren ise farklı bir ilke imza attı.
Canan Dağdeviren’in geliştirdiği meme kanserinin erken teşhisini sağlayan ‘giyilebilir ultrason cihazı’ 6 kadın yolcu ile birlikte uzaya çıktı.
Dağdeviren sosyal medya hesabından şunları yazdı:
“Tarihe not düşülsün: Bugün, 14 Nisan 2025. Atatürk Cumhuriyeti’nin herkes için eşit olan sisteminde eğitim alan bir birey olarak, yıllar önce üzerinde çalışmaya başladığım giyilebilir ultrason cihazımı uzaya gönderdim—tarihte ilk kez tamamı kadınlardan oluşan ilk uzay ekibi ile…
Bu bir başlangıç Sivas’tan yola çıkan dedelerimin ve nenelerimin, kimsesizlerin kimsesiydi cumhuriyet. İcat ettiğimiz teknolojiyi haksızlığa ve zulme uğrayan tüm canlılara armağan ediyorum; yalnız değilsiniz.Mücadeleniz, yıldızlar gibi ışık olmaya ve yol göstermeye devam edecek.
Evet, “İstikbal göklerdedir”
Tarihe not düşülsün: Bugün, 14 Nisan 2025. Atatürk Cumhuriyeti’nin herkes için eşit olan sisteminde eğitim alan bir birey olarak, yıllar önce üzerinde çalışmaya başladığım giyilebilir ultrason cihazımı uzaya gönderdim—tarihte ilk kez tamamı kadınlardan oluşan ilk uzay ekibi ile🚀 pic.twitter.com/JB4p9s2c3G
— Canan Dagdeviren (@dagdevirencanan) April 14, 2025
MIT’de görev yapıyor
39 yaşındaki Canan Dağdeviren, Hacettepe Üniversitesi Fizik Bölümü’nden 2007’de mezun oldu. Sabancı Üniversitesi’nde Malzeme Bilimi ve Mühendisliği programındaki yüksek lisans eğitimini 2009’da tamamladı
Aynı yıl kazandığı burs ile ABD’de UIUC’de Malzeme Bilimi ve Mühendisliği bölümünde doktora eğitimine başladı. Bu süreçte esnek ve katlanabilir, deri üstüne yapıştırılabilir veya giyilebilir elektronik aletler geliştirdi.
Canan Dağdeviren Forbes 30 Yaş Altı Bilim İnsanı listesinde de yer aldı. Halen Massachusetts Institute of Technology’de akademisyen olara görev yapıyor.
6 Amazon uzayda
Amerikalı şarkıcı Katy Perry’nin de aralarında bulunduğu ünlü isimler, Amazon kurucusu Jeff Bezos’un roket şirketi ile uzaya çıktı. New Shepard adlı roketle Teksas’tan yapılan yolculuk 10 dakika sürdü.
Katry Perry’nin yanı sıra uçuş ekibinde Aisha Bowe, Amanda Nguyễn, Gayle King, Kerianne Flynn ve Lauren Sánchez de yer alıyor. Bezos’un hayat arkadaşı olan Lauren Sánchez, aynı zamanda helikopter pilotu.
Blue Origin’e ait New Shephard uzay aracı fırlatıldıktan 2 dakika 40 saniye sonra, 6 kadın mürettebatı taşıyan kapsül uzay aracından ayrıldı. Bundan yaklaşık 1 dakika sonra kapsül Karman Hattı’nı geçerek uzaya çıktı.
Uzaya geçişle birlikte astronot ünvanını kazanan 6 kişilik mürettebat yaklaşık 4 dakika mikro yerçekimi ya da bir başka deyişle ağırlıksızlık yaşadı.
Uzay aracı, yeryüzüne geri dönmeden önce yaklaşık 4 dakika boyunca boşlukta uçtu. Mürettebatın kısa bir süreliğine yer çekimsiz ortamda koltuklarından ayrılıp serbestçe hareket edebiliyor. Deniz seviyesinden 100 kilometre yükseklikte bulunan Karman Hattı Dünya atmosferi ve uzay arasındaki sınır olarak kabul ediliyor. Bu sınırı geçen kişiler astronot olarak kabul ediliyor.
