Dr. Abdullah NERGİZ
Türkiye iç hat uçuşlarındaki tek yön economy class bilet tavan fiyatının sessiz sedasız bir biçimde 699 TL’ye yükseltildiği belirtiliyor.
Bir başka deyişle, tek yön economy class uçak biletinin maksimum fiyatı %16 oranında zamlanmış oldu.
İç hat biletlerindeki tavan fiyat daha önce 599 TL seviyesindeydi ve bu değişiklik çok değil, üç ay kadar önce yapılmıştı.
Ülkemizde iç hatlarda faaliyet gösteren sadece iki havayolu şirketi bulunuyor: THY ve Pegasus.
THY zaten %49 oranında devlete ait bir şirket olduğundan, hükümetin belirlediği tavan fiyat konusunda herhangi bir yorum yapmıyor.
Bu konuda sadece Pegasus sesini çıkarıyor
Pegasus Genel Müdürü Mehmet Nane, geçen kasım ayında katıldığı bir TV programında, yurt içi uçak biletlerinde geçerli olan tavan fiyat uygulamasının, kur ve emtia artışından dolayı sürdürülemez olduğunu söylemişti.
Fakat belirlenen yeni tavan fiyatın, Pegasus yönetimini tatmin etmekten çok uzak olduğunu söylemek gerekiyor.
Zira iç hat uçak bileti fiyatları tamamen serbest bırakılmadıkça, havayollarının bu pazarda kâr etmesi pek mümkün görünmüyor.
Uçak Biletlerindeki Tavan Fiyat Uygulaması Nedir?
Dinamik fiyatlandırma kavramı çerçevesinde özellikle bayram tatili gibi dönemlerde iç hat uçak bileti fiyatlarının adeta uçması, kamuoyunda ciddi tepkilere yol açıyordu.
Bu tepkileri dindirmek üzere hükümetin yönlendirmesiyle iç hat tavan fiyat uygulaması ülkemizde ilk olarak 2013 yılının Aralık ayında başladı.
Bu çerçevede tek yön economy class biletinin en yüksek fiyatı 299 TL olarak belirlendi.
O tarihlerde 1 USD yaklaşık 2 TL kadardı. Bir başka deyişle, tavan fiyatın döviz karşılığı 150 USD civarındaydı.
Tavan fiyat önce 2014’ün Mayıs ayında 309 TL’ye (150 USD), 2017’nin yaz sezonu başlarken ise 352 TL’ye (100 USD) yükseltildi.
Daha sonra uzunca bir süre bu konuda herhangi bir değişiklik yapılmadı.
Özellikle özel havayollarından gelen şikâyetlerin sonucunda Ekim 2019’dan itibaren iç hat Economy Class tavan fiyatı 450 TL’ye (80 USD) çıkarıldı.
Bunu takip eden aylarda tavanının 499 TL’ye yükseltildiği anlaşıldı.
2022 yılının başından itibarense 599 TL oldu.
Lâkin aradan geçen süre boyunca TL’deki değer kaybının sürmesi, iç hat biletinin USD bazındaki fiyatının bir ara 30’lu seviyelere kadar düşmesine yol açtı.
Günümüz itibarıyla bir USD, 15 TL’ye yakın bir noktada bulunuyor.
Yani iç hat biletindeki tavan fiyat, yaklaşık 45 USD ediyor ve uygulamanın başladığı tarihtekinin üçte biri civarında seyrediyor.
Tavan Fiyat, Aslında ‘Gönüllü’ Bir Uygulama
Bu noktada, tavan fiyat uygulamasının aslında, Ulaştırma Bakanlığı’nın koordinasyonuyla havayolları arasında alınmış bir prensip kararı olduğunu ve hukukî bir bağlayıcılığı bulunmadığını unutmamak gerekiyor.
Yani havayolları bu işi bir bakıma “gönüllülük” esası çerçevesinde yapıyor.
Zaten bu yüzden konuyla ilgili resmî bir açıklama yapılmıyor.
Ayrıca havayollarının tüm biletlerini en yüksek seviyeden satmadığını ve dolayısıyla yurt içi uçuşlardan elde ettikleri ortalama bilet gelirinin aslında çok daha düşük olduğunu da hatırlatalım.
