Dünyada sivil pilotaj eğitiminin çok önemli bölümü özel okullar tarafından veriliyor. Aynı durum askeri havacılık için geçerli olabilir mi? Avantajları-dezavantajları neler?
Özel bir şirketin askeri uçuş eğitimi vermesi konusu gündemimize Yunanistan’ın İsrail’den Elbit şirketi ile yaptığı anlaşma ile geldi. Elbit, 20 yıl boyunca toplam 1 milyar 650 milyon dolar karşılığında T-6 ve M346 uçakları ile Yunan Hava Kuvvetleri için pilot yetiştirecek.
Aslında konuyla ilgili gelişmeler neredeyse 10 yıldır devletlerin gündeminde. İngiltere’de Kraliyet Hava Kuvvetleri, sonrasında Avustralya Kraliyet Hava Kuvvetleri’nin dönerkanat pilotları yeni bir organizasyonla eğitilmeye başlandı. Özel şirketler finansmanı sağlıyor, hava araçlarını satın alıyordu. Bu hava araçları sivil tescile geçiyordu.
UÇUŞ EĞİTİMİNDE YUNANİSTAN VE İSRAİL YAKINLAŞMASI
ÖĞRENCİ VE ÖĞRETMEN ASKERİYEDEN
Eğitim programı ise askeri ekipler tarafından oluşturulup yapılıyor. Şirket istenilen sayıda hava aracını istenilen gün sunarken öğrenci ve öğretmen pilot askeri kanat tarafından veriliyor.
Halen bu uygulamanın başarılı örnekleri İngiltere, Avustralya’nın yanı sıra Kanada’da, İtalya’da ve İsrail’de uygulanıyor. Devletler ciddi miktarda yatırım yapıp uçak alacaklarına, bu uzun dönemde saat garantisiyle özel şirket üzerinden kiralayabiliyor. Özel şirket verimli operasyon sağlarken bir yandan da ek istihdam (teknik bakım ekibi vb.) oluşturuluyor.
TUSAŞ BİR DÖNEM HÜRKUŞ İÇİN ÇALIŞMA YAPMIŞTI
Türk Havacılık ve Uzay Sanayi (TUSAŞ) Hürkuş’un ilk uçuşunu yaptığı günlerde benzer bir planlama için çalışma yapmıştı. Projede Hürkuş’ların TUSAŞ adına İzmir Çiğli’de konuşlandırılması, benzer bir sistem ile uçakların eğitim sunması hedeflenmişti. Ancak proje hayata geçememişti.
