İlk Ay seferinin üzerinden 50 yılı aşkın süre geçti. 2020’ler, yeniden Ay seyahatlerinin gündeme geldiği yıl oldu. Aradan geçen bunca zamana karşı neden ABD, Rusya, Çin, Hindistan Ay’a gitmeye çalışıyor? İşte nedeni…
Uzay yarışında Sovyetler Birliği 1957’de ilk başarılı uzay uçuşu Sputnik ile bir adım öne geçmişti. ABD beraberliği 20 Temmuz 1969’da Ay’a inerek sağladı. Bir dönemin çok popüler Ay seferleri, Apollo 17’nin 1972 gerçekleştirdiği son sefer ile sessizliğe gömüldü.
Günümüzde yeni çabalar dikkat çekiyor. NASA, Artemis Programı ile 2025’te Ay’a yeniden astronot indirecek. 2030 için Çin’in önemli hedefleri var. Bu sırada bir kaç gün önce başarısızlıkla sonuçlanan Rusya’nın robotik sistemi Luna-25 keza önemli bir çabaydı.
Aynı şekilde Hindistan da Ay’a Chandrayaan-3 ile inmek istiyor. 2019’da Hindistan’ın Chandrayaan-2 aracı başarısız olmuştu.
Türkiye’nin de Ay hedefi bulunuyor. Geçen yıl sonunda Türkiye Uzay Ajansı (TUA), kuruluşunun dördüncü yıl dönümünde Milli Uzay Programı içinde yer alan “Ay Araştırma Programı-1 (AYAP-1)” için tasarlanan uzay aracına ait ilk detaylar paylaşmış.
Adeta 1800’lerin sonunda Amerika’da altına hücum gibi atılan bu adamların farklı amaçları var:
Helyum-3 İzotopu
Bunların başında dünya’da neredeyse hiç bulunmayan ve insanlığa binlerce yıl enerji sağlayabilecek olan nadir Helyum-3 izotopunun çıkarılması geliyor.
Konuyla ilgili en heyecanlı adımlar Çin tarafından atılıyor. Çin, 2030’da Ay’dan Helyum 3 nükleer füzyon yakıtı getirmeye hazırlanıyor. Nükleer füzyon, nükleer enerjiden dört kat ve kömürle petrolden 4 milyon kat fazla enerji üretiyor. Çin, Helyum 3 ile nükleer füzyonda enerji üretimini yüzde 80 artıracak ve süper ucuz enerjiyle beşinci sanayi devrimini başlatacak.
Su buzu
2018 yılında Ay’da su buzu tespit edildi. ABD, Çin, Rusya ve Hindistan, ay Güney Kutbu’nun bu donmuş kaynağın olması gereken kısımlarını hedefliyor. Su buzu, roket yakıtı oluşturmak için veya Ay’da su üretmek için kullanılabilir. Ancak Dünya’dan fırlatmak ağır ve bu nedenle pahalı.
Yedek gezegen
İkinci önemli hedef, Ay’ı bir yedek gezegen haline getirmek. Yani bir insan kültürü deposu oluşturarak, Dünya’da küresel bir felaket durumunda ay üssünü kullanmak. Bunun için Ay’da özel depolama alanlarının kurulması hedefleniyor.
Eğitim üssü
Üçüncü önemli adım da Mars da dahil olmak üzere derin uzaya uçuşları ve roket fırlatmalarını test etmek için bir eğitim üssü oluşturulması.
Uzay hukuku ne diyor
1967’de imzalanan Dış Uzay Antlaşması, ulusların gökcisimleri üzerinde toprak iddialarında bulunmasını yasaklamakta. Ancak oradaki kaynakların kullanılmasına izin veriyor. (Popupal Scince)
