Titanik kazasından Virgin Galactic ile uzaya ticari uçuşa
Bir tarafta Titanic dalışında okyanusun yaklaşık 3 bin metre derinliğine bir anda parçalanan denizaltı… Diğer tarafta uzaya yapılan ilk ticari sefer… Ortak noktaları yüksek risk. Bu risk nasıl alınıyor?
Tarihler 18 Haziran’ı gösterirken denizcilik tarihinin belki de en efsane batığı Titanic için yeni bir dalış gerçekleştiriliyordu. OceanGate şirketi, içinde CEO’larının da olduğu toplam 5 kişiyi Atlantik Okyanusu’nun derinliklerine indiriyordu. Her bir bilet yaklaşık 250 bin dolardan satılmıştı.
400 kat fazla
Yaklaşık 3 bin 600 metre derinlikteki enkaz için 3 bin metreye gelirken OceanGate şirketine ait denizaltı basınç farkına dayanamayarak milisaniyeler içinde paramparça oldu. O derinlikte basınç farkı deniz yüzeyine göre yaklaşık 400 kat daha fazlaydı.
Denizcilik Hukuku’na göre sertifikasyon olmadan şirketin tecrübelerine göre denizaltı imal edilmişti. Ancak dalışlarla birlikte gövdede aşırı basınç farklarından kılcal çatlaklar oluşmuştu.
Enkaz, Titanic’in yaklaşık 500 metre ileriside ABD Donanması’nın özel insansız denizaltı araçları ile bulundu, yüzeye çıkartıldı. 5 kişiden kurtulan olmamıştı.
Bir kaç gün sonra ise Virgin Galactic’in özel uzay aracı, ilk ticari seferini yapmak üzere gökyüzünde yükseliyordu. İçinde İtalyan Hava Kuvvetleri’nden iki pilot ve bir mühendis vardı. Virgin Galactic için bilet fiyatları 450 bin dolar…
Peki denizaltı kazası yaşanırken Virgin Galactic nasıl uzaya emniyetle çıkmış ve geri dönmüştü?
Tolga Özbek anlatıyor
Uzaya ticari uçuş konusunda adımlar 2000’lerin hemen başında atılmıştı. Taşıyıcı bir uçak ile 45 bin feet’e çıkılacak, sonra serbest düşüşe bırakılacak mekik roketini çalıştırıp yer çekimsiz ortama yükseliyor.
2004’te projeyi Virgin Havayolları’nın sahibi Richard Branson satın aldı. 2016’ya kadar olgunlaşma ile uğraşıldı. Hatta 2014’te önemli bir kaza yaşandı. Uçuş ekibinden bir pilot hayatını kaybetti, diğeri ağır yaralandı.
FAA’den sertifika
2016’da ise Federal Havacılık Dairesi FAA’in sertifikasyon süreci başladı. Uzaya uçuş söz konusu olduğunda FAA Virgin Galactic’i oldukça zorladı. 29 ana madde belirlendi.
Sertifikasyon süreci 2021’de tamamlanabildi. İki yıl sonra da ticari uçuşlar başladı. Biletleri 450 bin dolardan satılan uçuşlar için Virgin Galactic yaklaşık 600 kişiyi yerden 80 bin metre irtifada yer çekimsi ortama götürecek.
