Armelsan tarafından geliştirilen, Karadeniz’de 3 bin metre derinliğe kadar inip günlerce su altında kalan robot sistem Kâşif’in yeni görevi belli oldu. Armelsan, Kâşif’in daha küçük modellerini geliştirecek. Sistem, mayınları imha etmek için kullanılacak.
Türkiye İHA’lar ile adım attığı insansız sistemleri havadan önce karaya sonra da su üstüne taşıdı. Sırada su altı sistemleri var. Halen sondaj gemilerinde başarıyla kullanılan Kâşif’in 1 ve 2 numaralı su altı robotları teslim edildi. Kâşif-3 ise Abdülhamid Han Gemisi’ne teslim edildi.
Teslimattan bir gün önce Armelsan’ın tesislerindeydik. Onuncu yılını kutlayan Armelsan, TBMM Başkanı Mustafa Şentop ve Savunma Sanayi Başkanı Prof. Dr. İsmail Demir’in katılımı ile Ar-Ge merkezini açtı.
Armelsan’ın Genel Müdürü Can Emre Bakım ile bir araya geldik. Kâşif-3’ü, gelecek nesil teknolojileri konuştuk.
Mayın ile mücadele
Can Emre Bakım, Kâşif’in uzaktan kumandalı su altı robotu ailesinin en büyük üyesi olduğunu belirterek “Bunun küçük versiyonlarını üreterek mayınların imhasına yönelik bir versiyonu üzerinde de ön çalışmalarımıza başladık. Amaç, mayınların avlanması. Yani tespit edilen mayın örneğin zincirli ise bu zincirin kesilerek istenilen yöne sürüklenmesi gibi görevleri yerine getirebilecek bir robot. Bu sistemlerde Savunma Sanayi Başkanımız Prof. Dr. İsmail Demir’in direktifleri ile yerlilik oranımızı en üst seviyeye getirmek. Bunun için elimizden gelen çalayı sarf edeceğiz”
Kâşif-3’ün farkı
Armelsan, Kâşif-3’te müşterinin talebi doğrultusunda bazı değişikliklere gitti. Hidrolik alt yapı daha da geliştirildi. Sonuç olarak Kâşif-3’ün görev yapacağı Karadeniz, zorlu şartlara sahip. Araç 3 bin metre derinliğe inebiliyor. Burada günlerce kalıyor. Örneğin bir önceki rekor kesintisiz 13 gün yapılan bir görevdi.
Karadeniz en zorlu şartlara sahip denizlerden biri. Derinlik 100 metreyi geçtiğinde suda artık oksijen kalmıyor. H2S gazı etkin. Bu gaz da sistemler üzerinde ciddi korozyon oluşturabiliyor.
Can Emre Bakım, şartları şöyle anlatıyor:
“Karadeniz’de 2000 metrenin altında operasyon yapıyoruz. Sıra Akdeniz’e geldiğinde muhtemelen bu derinlik bir miktar daha artabilir o yüzden aktif olarak 2100 metrede toplam 12 bin saatin üzerinde çalıştık. Kanuni gemisinde 7 bin saate ulaştık. Denizde her 10 metrede bir bar basınç artıyor. 2 bin metreye inildiğinde birim bayına 200 kilogramlık baskı oluşuyor”
Hibrit sistemler
Bu tür robot sistemlerinde artık hidrolikten hibrit yani tamamen elektrikli sistemlere doğru dönüş yapılıyor. Gelecekte ise robotlar denizaltında sabit olarak görev yapabilecek hale gelecek. Tepelerinde bir sondaj gemisi olmadan bağımsız görev yapabilecekler. Aynı İHA’larda olduğu gibi bir merkezden bu sistemler kontrol edilebilecek.
