Türk Hava Kuvvetlerinin kullanımındaki yerli üretim güdüm kitleri

Türk Hava Kuvvetleri Komutanlığı’na ait muharip platformlar, halihazırda milli imkanlarla geliştirilen; KGK, HGK, TEBER ve LGK güdüm kitlerini kullanmaktadır.

Türk Hava Kuvvetleri, Hava-Yer hedefleri için ağırlıklı olarak “Mark” serisi (MK-81/82/83/84) Genel Maksat Bombalarını kullanır. Bu bombalar, ABD tarafından geliştirilmiştir ancak uzun yıllardır ülkemizde MKE A.Ş. tarafından üretilmektedir. Hatta MKE A.Ş., bu bombaları diğer ülkelere de ihraç edebilmektedir. Mark serisinin yanında, yüksek korunuma sahip gömülü hedeflerin imhası için “Bunker Busters” diye tabir edilen “Sığınak Delici” bombalar kullanılmaktadır.

Bu tipte Hv.K.K.lığı yine uzun yıllardır ABD üretimi BLU-109 bombasını kullanırken, halihazırda bu bombanın muadili olan ve TÜBİTAK-SAGE tarafından geliştirilen, MKE tarafından seri üretimi yapılan Nüfuz Edici Bomba (NEB) kullanıma alınmıştır.

Genel Maksat Bombalarını, kabaca COBRA ve ATAK helikopterlerimizde kullandığımız 70mm’lik roketlere benzetebiliriz. Yani kendine ait bir güdüm sistemi olmayan bu bombalar, alan hasarı vermek için kullanılırlar. Güdüm Sistemleri olmadıkları için çok fazla CEP yani dairesel sapma değerine sahiptirler. CEP değerinin fazla olması, düşman unsurlarla dost veya sivil unsurların çok yakın olduğu muharebe ortamlarında sıkıntı yaratır. Bu gibi durumlarda Lazer ve/veya KKS/ANS/AÖB Güdüm Kitleri kullanılarak bahsettiğimiz bombalara güdüm yeteneği ile hassas vuruş yeteneği kazandırılır.

Hv.K.K.lığının “Güdüm Kiti” stokları, Hendek Olayları döneminde oldukça azalmış ve tedarikte sıkıntı yaşanmıştır. Bu olaydan sonra Milli Güdüm Kiti çalışmaları hız kazanmıştır.

Hv.K.K.lığı 2015/16’ya kadar; Lazer sınıfında Laser Guided Bomb (LGB), Hassas sınıfta Joint Direct Attack Munition (JDAM) ve Kanatlı sınıfta Joint Standoff Weapon (JSOW) gibi ABD üretimi Güdüm Kitlerini kullanıyordu. Tabi hala stokta bulundukları için bu kitler zaman zaman kullanıyor ancak bilindiği kadarıyla yeni tedarik yapılmıyor. Bu tarihten itibaren yerli güdüm kitlerinin tedarikine yönelindi.

Peki Kullanımdaki Yerli Üretim Güdüm Kitlerimiz Neler?

1-) Hassas Güdüm Kiti (HGK) / TÜBİTAK-SAGE

HGK, mevcut MK-82, MK-84 ve NEB bombalarına güdüm yeteneği kazandırmak suretiyle akıllı hale getirmektedir. KKS/ANS veya ANS güdüm modları kullanılmaktadır. Bizim kullandığımız (HGK yok iken) ithal muadili, ABD üretimi JDAM’dır.

Menzil:
Orta İrtifada: 22km
40.000ft İrtifada: 28km

Sapma (CEP):
ANS ile <6m, GPS/ANS ile <3m

Yetenekleri:
• Bağlı uçuş sırasında yeniden hedef belirleme
• Karıştırmaya dirençli
• Tüm hava koşullarında çalışabilir
• Görev başına daha az bomba, sorti ve personel
• Düşük lojistik ihtiyacı
• Düşük ikincil hasar
• Maliyet etkin (Muadillerinden %20 daha ucuz)

Platformlar: F-4E 2020 Terminatör, F-16 Fighting Falcon

Lazer-HGK: İsteğe bağlı olarak mühimmatın burun kısmına takılabilecek lazer kiti ile HGK hareketli hedeflere ve fırsat hedeflerine karşı da arttırılmış hassasiyetle kullanılabilmektedir. Böylelikle mühimmata yönelik elektronik karıştırma imkansız hala gelmektedir.

2-) Lazer Güdüm Kiti (LGK) / ASELSAN

LGK, 500 lb sınıfındaki MK-82 ve 2,000 lb sınıfındaki MK-84, NEB bombalarını maliyet etkin ve yüksek güvenilir akıllı mühimmata dönüştüren lazer güdüm kitidir. Yarı-Aktif Lazer Arayıcı Başlık (LAB) ile güdümlenen LGK’nin bizim kullandığımız (LGK yok iken) ithal muadili, ABD üretimi Laser Guided Bomb (LGB)’dur.

LGK, Türk Hava Kuvvetleri’ne ilaveten Pakistan ve Azerbaycan Hava Kuvvetleri tarafından da kullanılmaktadır.

Teknik Özellikler:

Menzil : 6,5 NM (12 km+)

İrtifa : 0 – 40,000 ft MSL

Taşıma/Bırakma Hız Limiti : 600 KIAS / 1.2 Mach

Vuruş Hassasiyeti : < 30 ft (10 m)

Görüş Açısı : 15°

Harp Başlığı : 500 lb. MK-82, 2,000 lb. MK-84 ve NEB

Yetenekleri:

• Sabit/hareketli hedeflere karşı daha yüksek vuruş hassasiyeti
  •Arttırılmış atış zarfı
  •Daha düşük ikincil hasar
  •Atış sonrası hedef değiştirme kabiliyeti

3-) Kanatlı Güdüm Kiti (KGK) / TÜBİTAK-SAGE

KGK, mevcut güdümsüz 500 lb’lik MK-82 ve 1,000 lb’lik MK-83 genel maksat bombalarını uzun menzilli akıllı mühimmatlara çeviren ANS / KKS’li kanatlı bir güdüm kitidir. Mevcut bombalara, 110 km’nin üzerinde bir mesafeden atıldığında bile yüksek hassasiyetli vuruş yeteneği kazandırmaktadır. Böylelikle uçaklar tehlikeli bölgeye yaklaşmadan, güvenli bir şekilde görevlerini tamamlayabileceklerdir. Bizim kullandığımız (KGK yok iken) ithal muadili ABD üretimi JSOW’dur.

KGK, tıpkı HGK’da olduğu gibi istenildiği taktirde lazer arayıcı başlık ile donatılabilmektedir.

Menzil:
Yüksek İrtifa: 110km+
Alçak İrtifa: 37km

Sapma (CEP):
ANS/KKS: <6m

Yetenekleri:

Kanatları sayesinde kuyruk kitlerine göre arttırılmış menzil

Uçağa hava savunma sistemlerinden korunması için uzak mesafe sağlayabilme

Gece-gündüz her türlü hava koşulunda çalışabilme

Tümleşik ANS/KKS (INS/GPS) ile hedefi hassas vurabilme kabiliyeti

Kriptolu (karıştırmaya daha dayanıklı) veya kriptosuz askeri KKS (GPS) kullanma olanağı

F-16C Blok40 ve F-4E/2020 savaş uçaklarına sertifiye

Hedef/yol noktalarının ve vuruş açısının önceden planlanabilme yeteneği

Pilot tarafından fırsat hedeflerinin uçaktan mühimmata yüklenebilmesi

Yol noktası takip edebilme

MIL-STD-1760 standardı ile uyumluluk
• Test Cihazı ile alt sistem seviyesine kadar test edilebilme yeteneği

4-) TEBER Güdüm Kiti / Roketsan

TEBER Güdüm Kiti, milli imkanlarla Roketsan tarafından geliştirilmiştir. Lazar arayıcı başlık ile AÖB+KKS’den oluşan bir güdüm sistemine sahip olan TEBER’in CEP değeri, <3 metredir. TEBER, Mk81 ve Mk82 bombalarına 28 kilometreye kadar hassas vuruş imkanı sağlamaktadır.

TEBER sabit hedeflerin yanı sıra hareketli hedefler karşısında da yüksek hassasiyette vuruş kabiliyeti getirmektedir. Teberin yaklaşma sensörü opsiyonu da mevcuttur.

Roketsan, TEBER’in Bangladeş’e de ihracatını gerçekleştirmiştir.

Teknik özellikler

Kaynak: SavunmaSanayiST/ Anıl Şahin