Dominik’te geçtiğimiz Aralık ayında meydana gelen kazanın ön raporu açıklandı. Kalkıştan kısa bir süre sonra acil durum bilgisi ile Santo Domingo-Las Américas Uluslararası Havalimanı’na inmeye çalışan Gulfstream GIVSP tipi özel jet düşmüş, olayda kazada Porto Rikolu müzik yapımcısı Flow La Movie (José Ángel Hernández) de bulunduğu 9 kişi hayatını kaybetmişti. Kazanın sağ kanatta açık kalan spoiler sisteminin neden olduğu yönünde bulgular var.
Uçak tipi: Gulfstream G-IVSP
Kaza yaşanan meydan: Santo Domingo-Las Américas Uluslararası Havalimanı — Dominik Cumhuriyeti
Kaza ile ilgili ilk ön rapor yayınlandı
Dominik Comisión Investigadora de Accidentes de Aviación (CIAA) tarafından 18 Ocak 2022’de paylaşılan ön soruşturma sonuçları, bir spoiler sorununa işaret ediyor.
Dominikli hava taksi şirketinin kendi hangarı ve teknik servisi meydanda bulunuyordu. Şirket, kazadan önce ; HI1050 tescilli Gulfstream G-IVSP tipi uçaktaki sağ kanattaki zemin spoyleri aktüatörlerini değiştirmek için üç saat çalıştığı tespit edildi.
Fakat test uçuşuna çıkılmadan uçak doğrudan sefere verildi. Güvenlik kamera kayıtlarından alınan görüntülerde önce uçak Orlando, Florida, ABD’ye uçmak için plan çekilerek yolcu almak için aprona çekildi. 2 pilot+1 hostes+6 yolcu uçağa bagajları ile bindirildi.
Güvenlik kamera görüntülerine göre –CCTV görüntülerine göre, uuçuş ekibi uçuş kontrollerini yaptı. Her iki kanattaki spoiler açıldı, ancak sadece sol kanattakiler tekrar geri çekildi. Uçağın sağ kanattaki ”spoiler”lerin geri toplanmadığı kamera kayıtlarında belli oluyor.
Aşağıdaki fotoda sol kanatta kapalı ve sağ kanattakinin fuul açık olduğu gözükmekte.
Kokpitte büyük bir ihtimal ile hatalı gösterge olduğu için pilotlar algılayamadılar, pilotlar sorunlu olan ve bakımda geçirilen 3 saat sonrası taksi esnasında göz ile bunu kontrol etmeleri gerekiyordu. Kokpit camından görülme imkanı yoksada telsiz yardımı ile dışarıdan yardım istenebilirdi.
Kalkış için taksi yaparken, başka bir güvenlik kamerasından alınan videoda sağ kanattaki ”SPOILER’lerin açık olduğu açıkça görülüyor ve bu pozisyonda uçak piste giriş ve kalkış müsadesi istiyor. ATC nin olayı fark etmediğide raporda belirtilmiş.
Kumanda sorunu
Kalkıştan hemen sonra uçuş kontrol sorunları gelişti. Uçuş ekibi acil durum ilan etti ve vektörlenerek havaalanına geri dönmek istedi. Durum ilerledikçe, Las Américas Uluslararası Havalimanı ATC görevlisi 35. piste iniş izni ve vektör yardımı yaptı. Son yaklaşmada uçak ağaçlara ve ardından pistin yaklaşık 200 metre sağındaki araziye çarptı. Uçuşun toplam süresi yaklaşık 16 dakikaydı.
Uçağın spoylerinin bakım sürecinden sonra istem dışı hareket etmesi, kazanın olası nedenlerinden biri olarak araştırılmaya devam eden konulardan biri olup, 11 ay içinde kesin rapor yayınlanacağını ön raporda belirttiler.
Yayınlanan ön rapor:
https://elveedordigital.com/wp-content/uploads/2022/01/Informe-Preliminar-CIAA-108-21-HI-1050.pdf
Kaynak:
https://dailynewsday.com/2022/01/18/crashed-airplane-introduced-failures-previous-to-takeoff-2/
Pilot olmayan takipçiler için SPOİLER nedir diye soranlar vardır. Daha fazla detay isterseniz aşağıdaki linkten okuyabilirsiniz.
https://serefsezgin.blogspot.com/2022/01/havaclkta-spoiler-ne-ise-yarar.html
