Türk Havacılık ve Uzay Sanayi (TUSAŞ) tarafından Jandarma Genel Komutanlığı için imalatı tamamlanan ilk T625 GÖKBEY helikopteri dün Ankara’da Güvercinlik Meydanı’na indi. J-6001 kuyruk numarasına sahip helikopter teslimat öncesinde böylelikle ilk ke Jandarma Havacılık’ın ana merkezi olan Güvercinlik Meydanı’na ‘teker koymuş’ oldu. Uçuş TUSAŞ Șef Test Pilotu Arif Ateş tarafından yapıldı.
Kahramankazan’da bulunan TUSAŞ Fabrika’dan kalkan helikopter test ve kontrol uçuşu için Güvercinlik’e indi. GÖKBEY için ilk kullancısı Jandarma olacak. Bu yıl 3 helikopter TUSAŞ tarafından teslim edilecek.
Jandarma boyaması
TUSAŞ, imal ettiği ikinci T625 GÖKBEY’i, Jandarma’nın sipariş vermesinin ardından kurumun özel renklerine boyamıştı. Testlerin ilk etabının tamamlanmasının ardından TUSAŞ geçen yıl Jandarma için ilk helikopter boyanarak J-6001 numarası vurulmuştu.
Jandarma, hem S-70, hem UH-1 hem de Mi-17 helikopterlerine bir süredir kırmızı-beyaz-mavi renk uygulaması gerçekleştiriliyor.
Hedef 100 helikopter
Jandarma’nın ilk etapta 3 helikopter sonrasında teslim alacağı helikopter sayısını 100’e kadar çıkartacak. Bu bilgi, geçtiğimiz günlerde TUSAŞ Genel Müdürü Prof. Dr. Temel Kotil tarafından Askeri Radar ve Sınır Güvenliği Zirvesi’nde verilmişti.
Kotil, 3 adetlik ilk GÖKBEY teslimatının yakında Jandarma Genel Komutanlığı’na gerçekleştirileceğini duyurmuştu.
UH-1’lerin yerini alacak
T625, kapasite ve özellik açısından uzun yıllardır TSK envanterinde kullanılan UH-1 helikopterlerinin yerini alması planlanıyor. Kısmı modernizasyon yapılan UH-1’leri ilk olarak Jandarma GÖKBEY ile değiştirecek.
Sırada Hava Kuvvetleri var
İkinci kamu kullanıcısının ise Türk Hava Kuvvetleri olması planlanıyor. Hava Kuvvetleri Komutanlığı, uzun yıllardır kullandığı UH-1’leri T625 GÖKBEY ile değiştirecek. Jandarma ve Hava Kuvvetleri versiyonunda farklıların olması bekleniyor.
T625 GÖKBEY için TEI’nin TS1400 motoru
Proje 2013’te başladı
Türk Silahlı Kuvvetleri ve diğer kurumların genel maksat helikopteri ihtiyacının karşılanması amacıyla Özgün Helikopter Programı sözleşmesi, 2013 yılında imzalanmıştı. Savunma Sanayii Başkanlığı ile TUSAŞ arasında imzalanan sözleşme kapsamında geliştirilen GÖKBEY Helikopteri, ilk uçuşunu 6 Eylül 2018 tarihinde gerçekleştirdi.
TUSAŞ, yaklaşık 10 yıllık bir süre zarfında hem sıfırdan bir helikopter geliştirdi hem de 4 ayrı prototip helikopterin ilk uçuşlarını başarıyla tamamladı.
GÖKBEY, geniş görev yelpazesine sahip olmasından ötürü taşıma, VIP, kargo, hava ambulans, arama kurtarma ve kıyı ötesi taşıma görevlerini yapabilecek.
6 ton ağırlığında
Helikopter; 6 ton toplam kalkış ağırlığına, 12 yolcu kapasitesine, 306 km/sa azami sürate, 20.000ft servis tavanına 3,8+ saat havada kalış süresine sahiptir. Harici yakıt tankıyla 5+ saat havada kalabilen GÖKBEY, azami 948 kilometre menzile sahip.
Teslimat için bu yıl planlanmıştı
Uzun süredir TUSAŞ teslimat üzerinde çalışıyor. Jandarma’ya ilk teslimatın bu yılın ilk çeyreğinde yapılması hedefleniyordu. Ancak bir sürecin biraz dana uzaması bekleniyor.
TS1400’le ilk uçuş
Helikopter aktarma ve motor sistemi olarak T129 ATAK ile aynı sistemleri kullanıyor. Hedef, TEI’nin geliştirdiği TS1400 motorunu T625 GÖKBEY’de kullanabilmek.
Halen TEI’nin motoru, uçuş testlerinde T625 GÖKBEY’de kullanılıyor. Bu konuyla ilgili detayları bilgileri TEI Genel Müdürü Prof. Dr. Mahmut Akşit, Tolga Özbek’e Teknofest 2023 sırasında açıklamalar yapmıştı.
