1960’lı yıllardan bu yana Amerikan uçak gemilerinden kullanılan E-2 serisi erken uyarı uçaklarının yeni modeli E-2D Advanced Hawkeye, özellikle stealth olarak adlandırılan radara yakalanma oranı düşük uçakların tespiti için geliştirildi.
Çift turboprop motorlu, iyi manevra için 5 adet dikey stablizeye sahip uçağın en büyük silahı ise gövde üzerdinde taşıdığı, Lockheed Martin tarafından geliştirilen AN/APY-9 tipi radar. Hem mekanik hem de elektronik olarak tarama işlemi gerçekleştiren radar, 360 derece bakışa sahip. İstenirse 90 derecelik odaklanma ile belirli alanı da tarayabiliyor.
Hava hedeflerinin yanı sıra deniz hedeflerine de etkili olan radar sistemi, 300 deniz mili menzile sahip. Radar aynı zamanda dost kuvvetlerin attığı AIM-120 AMRAAM gibi hava-hava füzelerini de hedeflerine yönlendirebiliyor. Radarla ilgili olarak 15 cm ila 1 metrelik hava hedeflerinin tespit edildiği bilgisi paylaşılıyor. Bu radar ile hedef Çin’in geliştirdiği stealth yani radara görünürlüğü düşük uçakların tespit edilebileceği ifade ediliyor.
TOLGA ÖZBEK’İN HAZIRLADIĞI VİDEO İÇİN TIKLAYIN
5 KİŞİLİK MÜRETTEBAT
Uçakta toplam 5 kişilik mürettebat görev yapıyor. İki pilotun yanı sıra üç radar operatörü de arkada görev alıyor. E-2D’ye güç veren motor isi T56-A-427A motoru. Her biri 5250 shp güç üreten motorlar, uçağın 6 saat havada kalmasına imkan tanıyor. E-2D modeli aynı zamanda havadan yakıt ikmali de gerçekleştirebiliyor.
1960’ta başlayan projede geliştirilen uçak, 1964’te ilk olarak kullanılmaya başlandı. Katapult sistemi ile uçak gemisinden havalanan E-2’lerin ilk modeli olan A serilerinde aviyonik sistemlerin ve radarın aşırı ısınma sorunu, daha sonra B modelinde giderildi. 1980’lerden itibaren daha yeni sisteme sahip C modeli geliştirilmeye başlandı. Bunu 2010’da başlatılan D modeli çalışması izledi.
Amerikan Donanması’nın yanı sıra uçak Fransa, Mısır, Japonya, İsrail ve Singapur tarafından kullanıldı. Özellikle İsrail, 1982’deki savaşta 90 adet Suriye jetinin düşürülmesinde bu uçaklardan yararlandı. İsrail ve Singapur uçakları emekli ederek yerine Gulfstream G550 uçağından geliştirilen erken uyarı sistemlerine geçiş yaptı. İsrail elinde kalan uçakları modernize ederek Meksika’ya sattı. Meksika bu uçakları ağırlıklı olarak yasadışı uyuşturucu ticareti ile mücadelede kullanıyor.
FRANSA 3 UÇAK İÇİN ANLAŞTI
Fransa, E-2C’leri ABD dışında uçak gemilerinde kullanan ikinci ülke. Geçtiğimiz günlerde açıklanan anlaşma ile Fransa, FMS olarak adlandırılan Dış Askeri Satışlar üzerinden 3 adet E-2D alacak. Projenin toplam bedelinin yedek motor ve sistemler için 2 milyar dolar olduğu açıklandı.
