Emirates bugüne kadar İstanbul’a neden A380 ile uçamadı?
Körfez pazarının bugünlere gelmesinde önemli katkıya sahip havayolu şirketi Emirates sonunda hayaline kavuştu. 1 Ekim’den itibaren Dubai-İstanbul Havalimanı arasındaki uçuşlarını günler olarak dünyanın en büyük yolcu uçağı A380 ile gerçekleştirecek. Neden Emirates’e yıllarca izin verilmedi?
Airbus, 2000’li yılların başında dev yolcu uçağı projesi A380’i açıkladığında ortaya 3 sınıfta 555 yolcu taşıyabilen bir konsept çıkmıştı. Havayolları sipariş sırasına girdi. Ama en büyük sorun A380’in nasıl doldurulacağıydı.
Nazlı nazlı artan siparişler arasında Emirates gerçekleştirdiği yüksek sayıda A380 satışlarıyla dikkat çekiyordu. Kabini ultra lüks standartlara taşıyan A380 ile birlikte Emirates körfez pazarında da liderliğini ilan ediyordu. First class’ta duş, business’ta tam yatan koltuklar, müthiş eğlence sistemleri derken Dubai merkezli şirket için A380 ‘amiral gemisi’ haline gelmişti.
TOLGA ÖZBEK EMIRETAS’İN A380 ADIMINI YORUMLUYOR:
Uçak ekonomikti. Ama dört motoru bakım-operasyon maliyetlerini artırıyor, kargo kapasitesinin ise düşük olması, havayolu açısından geliri düşürüyordu. Bir çok şirket Boeing’in önerdiği gibi yolcuları toplayıp tek bir büyük uçak ile taşımak yerine koltuk kapasitesi daha küçük olan uzun menzilli uçaklarla günlük daha fazla seferi tercih etmeye başlamıştı.
Emirates, Atatürk Havalimanı’na A380’le uçmak için başvurduğunda ilk engel Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü ve Devlet Hava Meydanları İşletmesi’nden geldi. SHGM kapasite sorunlarına dikkat çekerken DHMİ ise yayınladığı havalimanı AIP’sinde A380’in Atatürk Havalimanı için uygun olmadığını, taksi yollarının, apronun darlığını öne sürmüştü. DHMİ tarifeli olarak A380’in yanı sıra Boeing 747-8 veya Antonov An-224 gibi uçaklara da izin vermiyordu.
THY ETKİSİ
Ancak bu izin vermemenin ardından Türk Hava Yolları’nın duruşu yatıyordu. THY en büyük rakibi olan Emirates’in dev yolcu uçağı ile gelip İstanbul pazarından yolcu kapmasına sıcak bakmıyordu. Hatta THY’yi potansiyel müşteri olarak gören Airbus 20212 yılında Airex-İstanbul Air Show için Emirates’ten kiralığını A380’i Atatürk Havalimanını getirmişti. Dönemin THY yöneticileri fuara gelip Emirates A380’ini gördüğünde içini dolaşmamıştı bile…
TEKRAR ISINAN İLİŞKİLER
Geçmiş bir kaç yıla kadar Türkiye ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ilişkileri ticari olarak gayet iyi gidiyordu. Ancak BAE’nin adeta Suudi Arabistan’ın her söylediğini yapması, bölgede bir çok ülkede Türkiye’nin önüne çıkması ilişkileri donma noktasına götürdü. Libya’da Vattiye Üssü’ne Mısır’dan kalkan BAE uçaklarının yaptığı saldırı ise tuz biber ekmişti.
Şimdi ilişkiler yeniden normale dönüyor. Muhtemel Emirates’e verilen A380 izni de Türkiye’nin attığı iyi niyet adımlarından biri gibi duruyor. Sonuçta açılan İstanbul Havalimanı, pist uzunluğundan taksi yollarına, terminal köprü operasyonundan yer hizmetlerine kadar aynı anda sadece bir değil çok sayıda A380’e hizmet verebilecek kapasitede.
Bakalım 1 Ekim’den itibaren Emirates A380 ile Türkiye’den nasıl bir pazar alabilecek? Kuşkusuz bu adımda, uzun yıllardır A380’i İstanbul’a getirmek için uğraşan Emirates’in kıdemli Türkiye Müdürü Bahar Birinci’nin de önemli bir çalışması olduğunu da kenara yazmakta fayda var. Havayolları için İstanbul-Dubai rekabeti yeniden başlıyor. Bir tarafta THY-AnadoluJet-Pegasus, diğer tarafta Emirates-FlyDubai-AirArabia… Bakalım hangi şirket ne kadar yolcu alabilecek?
