Gökyüzünde uçak ve helikopterlerin en büyük düşmanı milyonlarca yıldır o gökyüzünde uçan kuşlar. Bir hava aracının tasarımında da kuş çarpma testleri büyük önem taşıyor. Bunların gerçekleştirilmesi için Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ) önemli bir adım attı. Milli imkanlarla tamamlanan Kuş Çarpma Test Tesisi hizmete giriyor.
HÜRJET ve Milli Muharip Uçak başta olmak üzere Türk Havacılık ve Uzay Sanayii tarafından geliştirilen ürünlerin test edileceği tesis ile test verilerinin ülkemizde kalması sağlanacak.
Türk Havacılık ve Uzay Sanayii, havacılığın en büyük tehditlerinden biri olarak nitelendirilen hava araçlarına kuş çarpma ihtimalinden en az zararı görmesi için çalışmalarını hızlandırdı. Sadece havacılık değil, bu teste ihtiyaç duyan tüm sektörlerin kullanımına hitap edecek şekilde tasarlanan tesisin, dünyada farklı ülkelerden ve sektörlerden rağbet görmesi öngörülüyor.
Fırlatma ile kuş hasarı oluşturuluyor
Bu kapsamda çeşitli kütlelerde jel formda oluşturulmuş kuş kalıplarının top sistemine benzer bir sistemle fırlatılması sonucunda hava aracı bileşenin aldığı hasar tespit edilebilecek. Elde edilecek test verisi ile Milli Muharip Uçak ve Hürjet başta olmak üzere Türk Havacılık ve Uzay Sanayii tarafından üretimi gerçekleştirilen tüm platformların ve hava araçlarının kritik komponentlerinin geliştirme süreçlerine katkı sağlanacak.
Kotil: “Dünyada sadece belirli ülkelerde var”
Kuş Çarpma Test Tesisi için görüşlerini paylaşan Türk Havacılık ve Uzay Sanayii Genel Müdürü Prof. Dr. Temel Kotil “Tam bağımsız savunma sanayii için özgün ürünler geliştirmeye ve bu ürünleri yerli ve milli imkanlarla test etmeye önem veriyoruz. Test verilerinin ülkemizde kalmasını sağlıyoruz. Kuş Çarpma Testi Tesisi, sadece dünyanın belirli ülkelerinde bulunan bir tesis ve ülkemize kazandırmaktan mutluluk duyuyoruz. Ülkemizin havacılık ekosistemine kazandırdığımız yeni kabiliyet için emeği geçen çalışma arkadaşlarımı kutluyorum.” dedi.
Bir kuş çarptığında etkisi 4,5 ton
Her yıl özellikle sivil havacılık konusuda kuş çarpma olayları yaşanıyor. Bu konuda elimizde ABD Federal Havacılık Dairesi’nin bir araştırması var. 1999 ve 2019 yılları arasında yapılan araştırmada kaza sayısı Amerika sınırları içerisinde 22 bin 745 iken, ABD dışında 4275 olarak bildirilmişti. 1990 yılından itibaren rapor edilen maliyetler yaklaşık 900 milyon ABD Doları’dır.
Maliyetlerin bildirilmediği ve rapor edilmeyen kuş çarpmaları dikkate alındığında yıllık kayıplar 500 milyon ABD Doları’na kadar çıkabilmekte. Bir kuş ağırlığı gramlarla ölçülse de çarpmasının etkisi ise 4,5 tonu buluyor.
Dünya çapında 1988 – 2019 yılları arasında kuş çarpması sonucunda 292 insan hayatını kaybetmiş olup bu kazalardan dolayı tahrip olan veya onarılamayacak şekilde hasar gören sivil uçak sayısı ise 271 olarak tespit edilmiştir.
