Necdet GÜRSOY
ABD Deniz Piyadeleri Filo Hazırlık Merkezi, F-35B Lightning II uçak gövdesini güçlendiren ilk lazer şoklu dövme (laser shock peening) modifikasyonunu başarıyla tamamlayarak işlemden geçen ilk uçağı filoya iade etti. Bu işlem uçağın gövdesinde oluşan kılcal çatlaklara karşı yapılıyor.
Soğuk işleme metal yüzey iyileştirme süreci olan lazer şoklu dövme, çatlak başlamasını engelleyerek yorulma ve diğer yüzey bozulma etkilerinden kaynaklanan arızaları önlüyor. Ulaşılması zor alanlara erişilmesini sağlıyor. Parçanın tasarımını değiştirmeden hizmet ömründe artışa, daha uzun bakım aralıklarına ve arıza sürelerinde azalmaya yol açıyor. Yakıt veya silah taşıma kapasitesini sınırlayarak kabiliyetini azaltacak herhangi bir ilave malzeme veya ağırlık eklemeden uçak gövdesini güçlendiriyor.
Prosedür, ABD Deniz Piyadeleri tarafından uçurulan kısa kalkış-dikey iniş (STOVL) varyantı olan beşinci nesil F-35B savaş uçağının ömrünün uzatılmasına yardımcı olacak. Modifikasyonunun uygulandığı tesis 6 milyon dolara mal oldu ve inşaatı Ağustos 2019’da tamamlandı. İşlemden geçecek ilk F-35 Haziran 2020’de devreye alındı.
DÜNYADAKİ İLK VE TEK TESİS
Girişimin paydaşları olan Filo Hazırlık Merkezi, F-35 Ortak Program Ofisi, Lockheed Martin, Curtiss-Wright Yüzey Teknolojileri ve Northrop Grumman arasındaki ekip çalışması programın başarıya ulaşmasında önemli rol oynadı.
Curtiss-Wright’ın lazer teknolojisi direktörü Brent Dane, şirketin bu dönüm noktasının bir parçası olmaktan gurur duyduğunu söyleyerek, “Curtiss-Wright Yüzey Teknolojileri, ilk lazerle işlenmiş F-35B’yi aktif hizmete döndürmeye yaptığımız katkılardan büyük gurur duyuyor ve bu benzersiz lazer güçlendirme işlemiyle F-35 filosunun sürekli desteğini dört gözle bekliyoruz.” dedi.
Filo Hazırlık Merkezi, bir F-35 uçağında lazer şokla dövme modifikasyonunu gerçekleştirebilen dünyadaki ilk ve tek tesis oldu. Utah, Hill Hava Kuvvetleri Üssü’ndeki ikinci bir tesis olan Ogden Hava Lojistik Kompleksinin yakın gelecekte hizmete girmesi planlanıyor.
Filo Hazırlık Merkezinin F-35B lazer şoklu dövme modifikasyonlarına hazırlanması sürecinde yaklaşık 15 bin çalışma saati harcandı.
