Geçen hafta Finlandiya’da gerçekleştirilen tatbikatta, Norveç Hava Kuvvetleri’ne ait iki F-35 savaş uçağı, Tervo’da yola iniş gerçekleştirdi. Yol pistler ne kadar yaygın? Neden kullanılıyor? Hangi standartlara sahip?
Yol pistler özellikle 1970’li ve 80’li yıllarda Soğuk Savaş döneminde yapılan tatbikatlarla sürekli gündeme gelirdi. Kuzey Avrupa ülkeleri, Almanya farklı uçak tipleri ile yola iniş eğitimleri gerçekleştirildi.
Soğuk Savaşın bitmesi ile birlikte bu eğitimler pek gündeme gelmezken Ukrayna Savaşı eski günleri hatırlatmaya başladı. Bir savaşta en önemli hedef olan askeri üsler ve pistlerin elden çıkması ile birlikte uçaklar yol pistleri kullanarak havalanıyor, operasyonu tamamlayıp buraya iniyor.
F-35 açısından bir ilk
F-35 uçağın hava kuvvetleri modeli A için bir ilk Norveç Hava Kuvvetleri tarafından gerçekleştirildi. İki F-35A Finlandiya’da Tervo’da yol pistine indi. Motor durdurmayan uçaklara yakıt ikmali tamamlandı. Ardından F-35A’lar havalandı.
Tolga Özbek anlattı
Bu konuda öncü ülkelerden biri de İsveç. İlk olarak 1950’li yılların ikinci yarısında hazırlanan yol pistler, İsveç’in havacılık devi Saab tarafından geliştirilen J-35 Draken uçakları tarafından kullanılmaya başlandı. İlk Draken yola 1956 yılında iniş-kalkış gerçekleştirildi.
Yol pistleri, ülkemizde de yer alıyor. Farklı bölgelerde yollar pist haline getirilip acil durumlarda Türk Hava Kuvvetleri tarafından kullanılabiliyor.
Ural uçağı için toprağın donması bekleniyor
Bir de olayın sivil havacılık tarafı var. Geçtiğimiz günlerde Ural Havayolları’nın Soçi Novosibirsk seferini yaparken hidrolik arızası yaşamış ve pilotlar alçalıp inme kararı aldıktan sonra pistin kısalığı nedeniyle vazgeçerek yola devam kararı almıştı.
Ardından Novasibirsk’e 200 kilometre kala pilotlar yakıt kritiğine girdikleri için boş alana iniş yaptı. Uçakta bulunan yolcu ve mürettebat uçağı sorunsuz terk etti.
Uçak bakımdan geçirilirken tekrar havalanması için toprağın donması bekleniyor.
Bu gelişme havacılık çevresi tarafından dikkatle takip ediliyor.
