İlki Türk Havacılık ve Uzay Sanayi (TUSAŞ) tarafından 29 Ekim’de Cumhuriyet Bayramı’nda teslim edilen T625 GÖKBEY helikopterinin ikincisi Jandarma Genel Komutanlığı envanterine katıldı. TUSAŞ tesislerinden havalanan helikopter, Ankara Güvercinlik’teki Jandarma Havacılık’a indi.
Türkiye’nin ilk özgün helikopter tasarımı olan GÖKBEY’de teslimatlar yıl sonuna doğru hızlandı. İlk helikopterden sonra J-6002’nin teslimatı tamamlandı. Üçüncü helikopterin yıl sonundan önce Jandarma’ya verilmesi planlanıyor.
İlk aşama 3 helikopter
Savunma Sanayi Başkanlığı (SSB) ile TUSAŞ arasındaki anlaşmaya göre ilk paket 3+20 toplam 23 GÖKBEY üretilecek. Sonrasında 57 adetlik ikinci paket başlayacak.
İlk 3 helikopterin Jandarma’ya teslimatı çok önemli. Operasyondan arama-kurtarmaya kadar çok farklı görevlerde yoğun uçan Jandarma Havacılık, GÖKBEY konusunda en önemli geri dönüşü TUSAŞ’a yapacak.
Bu helikopterler Erken Duhul Helikopteri olarak adlandırılıyor. Yani T625’in standart modeli olacak. Üç helikopterin Jandarma’ya teslimatı ile 20 adetlik üretim paketine başlanacak. Burada Kara, Hava, Jandarma, Sahil Güvenlik ve Emniyet’e aralarında görev farklılığı olduğu için değişik ekipman ve sistemler ile üretim yapılacak.
Ailemizin yeni üyesi 2’nci GÖKBEY’imiz aramıza katıldı.🇹🇷
Jandarma Genel Komutanlığı envanterinde yerini alacak olan 2’nci Gökbey’imizin teslim alınma süreci tamamlandı.
Yerli ve Milli gururumuz GÖKBEY’lerimiz ile çok daha güçlüyüz!
Vatana, millete ve Jandarma Havacılık… pic.twitter.com/3NGklB2sq6
— T.C. Jandarma Gn. K (@jandarma) December 12, 2024
23 adetlik pakette hangi kurum ne kadar T625 alacak
GÖKBEY’de ilk siparişi Jandarma vermişti. Erken Duhul Helikopteri (EDH) 3 adetten sonra 7 adet Kara Kuvvetleri Komutanlığı için üretilecek. Ayrıca Hava Kuvvetleri için de 4 adet GÖKBEY de imalat hattında. Sahil Güvenlik Komutanlığı da ilk pakette 3 adet GÖKBEY kullanıcılarından olacak. Emniyet Genel Müdürlüğü için de 3 adet T625 üretilip teslim edilecek. Sağlık Bakanlığı da ambulans uçuşlarında kullanılması için talepte bulundu.
Böylelikle üretilecek helikopter adeti 20+3 yani 23’e çıkacak. Toplam 23 adetlik helikopterin üretimi 2026 sonuna kadar tamamlanacak. Son 3 adet Sağlık Bakanlığı’nın olacak.
İkinci paket 57 adet
GÖKBEY için ikinci paket ise 57 adetten oluşuyor. Halen fiyatlama ve teslimat süreci ile ilgili görüşmeler Savunma Sanayi Başkanlığı ile TUSAŞ arasında sürüyor. Plana göre Janrdarma’nın 14 adet helikopterinin yanı sıra Kara Havacılık, Hava Kuvvetleri için de üretim yapılacak.
Toplam 57 adetlik üretim içinde Emniyet, Sahil Güvenlik gibi kurumlar için de TUSAŞ’ta imalat gerçekleştirilecek.
TEI’nın motoru kullanılacak
57 adetlik pakette TEI tarafından geliştirilen TS1400 serisi motorlar kullanılacak. Halen testleri devam eden motorlar ile GÖKBEY’deki en büyük millileştirme de hayata geçirilecek.
Halen ilk GÖKBEY, devlet hava aracı kategorisinde üretilerek Jandarma’ya verildi. İhracat için uluslararası havacılık otoritelerinin onayı büyük önem taşıyor. TUSAŞ, 2016 yılında Avrupa Havacılık Otoritesi EASA’dan HÜRKUŞ eğitim uçağı için sertifikasyon talebinde bulunmuş, bu girişim 6 ay gibi rekor bir süreçte tamamlanmıştı.
Uluslararası sertifikasyon önemli
HÜRKUŞ, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü ve EASA ortak çalışması ile sertifika alımı gerçekleştirilmişti. Benzer bir adımın GÖKBEY için atılması amacıyla çalışmalar sürüyor. İhracat için EASA veya ABD’nin verdiği FAA tip sertifikaları büyük önem taşıyor.
T625 GÖKBEY’de toplam üretim 80 adete çıkacak, pazar hedefi 400
Bu adım sonrasında halen yapılan hesaplamalara göre T625 GÖKBEY’in içinde olduğu 6 tonluk genel maksat helikopter pazarı için önemli bir pazar şansı bulunuyor. TUSAŞ’ın hedefi en az 400 helikopter üretip hem Türk Silahlı Kuvvetleri, devlet kurumlarının yanı sıra dost ve müttefik ülkelerin orduları ve sivil amaçlı ihraç edebilmek.
