ÖZGÜR Projesi’nde kapsam genişliyor mu?
ÖZGÜR Projesi’nde F-16 Blok 30 savaş uçaklarının aviyonik modernizasyonu için başlatılan seri üretim faaliyetleri devam ederken, projenin, diğer F-16’lara da uygulanması gündemde. SavunmaSanayiST‘den Anıl Şahin’in yazdı…
Türk Hava Kuvvetleri Komutanlığı envanterinde, halihazırda; Blok 30, Blok 40, Blok 50 ve Blok 50+ konfigürasyonlarında yaklaşık 240 adet F-16 savaş uçağı bulunuyor. En eski F-16’lar olan Blok 30’ların modernizasyonu için başlatılan ÖZGÜR Projesi’nin, diğer F-16’lara da uygulanması söz konusu olabilir.
Savunma Sanayii İcra Komitesi (SSİK) toplantısı, geçtiğimiz gün Cumhurbaşkanı Erdoğan başkanlığında gerçekleştirildi. Toplantısı sonrası yapılan açıklamada, “F-16’ların modernizasyonlarına yenilerinin eklenmesi karara bağlandı.” dikkat çekti. Kabaca düşünürsek F-16’ların modernizasyonu, yapısal ve aviyonik modernizasyon olarak ikiye ayrılabilir.
Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) tarafından başlatılan projeler kapsamında esasında şu anda iki modernizasyon da TUSAŞ tarafından gerçekleştiriliyor. 35 adet F-16 Blok 30 savaş uçağının uçuş ömürlerinin, 8.000 saatten 12.000 saate çıkarılmasını kapsayan yapısal modernizasyon projesinde teslimatlar tamamlanmak üzere.
TUSAŞ, yapısal modernizasyondan çıkan F-16 Blok 30’ları, yine SSB tarafından başlatılan ÖZGÜR Projesi kapsamında aviyonik modernizasyona alıyor. Böylelikle 1987-89 yılları arasında Tük Hava Kuvvetleri envanterine giren F-16 Blok 30’lar, hem yapısal hem de aviyonik açıdan modernize edilmiş oluyor.
ÖZGÜR Projesi’nin önemini daha iyi anlamak için; F-16 Blok 30, F-16 ÖZGÜR ve F-16 Blok 70 kıyaslamasına değinmekte fayda buluyorum:
Tablodan da görüldüğü üzere esasında ÖZGÜR, en güncel F-16 konfigürasyonu olan F-16 Blok 70 muadili bir aviyonik paketi içeriyor. Tabii ki en büyük fark, AESA Radar. F-16 savaş uçakları, AESA Radar bulunduğundan ötürü Blok 70’ten itibaren (esasında Blok 60’tan itibaren ancak F-16 Blok 60, sadece BAE’ye satıldı) 4.5 nesil olarak adlandırılıyor. ÖZGÜR Projesi’ne ise AESA Radar, bir süre önce dahil edildi. Bu kapsamda ASELSAN tarafından geliştirme faaliyetleri devam eden Milli F-16 AESA Radarı, ÖZGÜR Projesi kapsamında modernize edilen F-16 Blok 30’lara da entegre edilecek. Başarılı olunması durumunda ABD’nin F-16 Blok modernizasyon paketinin, milli bir muadilini oluşturmuş olacağız.
F-16 Blok 30’lara yapılan modernizasyonlar iyi, hoş ancak bizim 240 adet F-16’mızın yalnızca 35 adedi F-16 Blok 30. Geriye kalanların 160 küsürlük adedi ise F-16 Blok 40 ve Blok 50 konfigürasyonundalar. F-16 Blok 40’lar 1990-95; F-16 Blok 50’ler ise 1996-99 yılları arasında Türk Hava Kuvvetleri’ne teslim edildiler. Yani bu uçakların da yaşları 23 ila 32 arasında ve aviyonik modernizasyona ihtiyaç duyuyorlar. Birkaç sene sonra muhtemelen yapısal modernizasyon ihtiyacı da duyacaktırlar.
Gerçi Milli Savunma Bakanlığı’nın bilindiği üzere ABD’ye 40 adet F-16 Blok 70 savaş uçağı ve eldeki F-16’ların modernizasyonu için 79 adet F-16 Blok 70 Modernizasyon Kiti siparişi mevcut. Bu kitler de tedarik edilebilirse Blok 40 ve Blok 50 konfigürasyonundaki F-16’lara entegre edilecekler. Muhtemelen tedarik ve entegrasyon, 2025’leri bulacaktır. O yıllara kadar Milli AESA Radar Projesi’nin de tamamlanması muhtemel.
Özetle, SSİK açıklamasındaki ‘F-16 Modernizasyonu’ ibaresi muhtemelen ÖZGÜR’ün, F-16 Blok 40 ve Blok 50’lere de uygulanmasına işaret ediyor. Zaten buna ilişkin bir haberi, ilk kez SavunmaSanayiST olarak Ekim 2022’de paylaşmıştık.
Türkiye ile ABD arasındaki savunma sanayiindeki mevcut ilişkilere bakıldığında; SSB’nin ÖZGÜR Projesi, Milli AESA Radar’ın da tamamlanması durumunda maliyet ve zaman açısından en optimum çözüm olarak öne çıkıyor. Malum, savunma sanayiinde parayla bile tedarik edemediğiniz zamanlar oluyor. ‘Tedarikçi Adı’ hanesinde Türkiye yazınca, bu zamanlar çok daha sıklaşıyor…