İlk defa bir Rus kozmonotu uzaya taşıyan Space X uzay aracı Florida’daki Kennedy Uzay Merkezi’nden fırlatıldı. Ukrayna savaşının yaşandığı bir dönemde sembolik önem taşıyan roket Uluslararası Uzay İstasyonu’na doğru yolculuk yapıyor.
Mühendislik eğitimi alan 38 yaşındaki Rus kozmonot Kikina, Elon Musk’ın sahibi olduğu Space X ile uzay yolculuğu yapan ilk Rus kozmonot oldu. Ayrıca son 20 yıldır ilk defa bir Rus kozmonot Amerika Birleşik Devleteri’nden uzaya gönderildi.
Kikina fırlatma öncesinde “Bunu birlikte başardığımız için çok mutluyuz” dedi ve hem İngilizce hem de Rusça teşekkür etti.
Uluslararası Uzay İstasyonu’ndaki (ISS) operasyonlar Amerika Birleşik Devletleri ile Rusya arasında iş birliğinin sürdüğü nadir alanlardan biri.
Euronews’te yer alan haberde; iki ülke, Rus güçlerinin 24 Şubat’ta Ukrayna’yı işgalinden bu yana iki ülke arasında artan gerilime rağmen, uzun süredir planlanmakta olan astronot değişim programının devam etmesi ve Rusların ve Amerikalıların her iki ülke yapımı uzay araçlarıyla göreve taşınması üzerine anlaşılmıştı.
Dört kişilik Crew-5 misyonu mürettebatı
Kikina ayrıca bu görevle uzay giden beşinci kadın kozmonot oldu ve halen görevde bulunan tek kadın kozmonot. Novosibirsk doğumlu Kikina ağustos ayında AFP haber ajansına verdiği demeçte “Umarım yakın gelecekte kozmonot birliklerinde daha fazla kadın olur” şeklinde görüşünü dile getirmişti.
Sovyetler Birliği’nden Rus kozmonot Valentina Tereshkova 1963 yılında uzaya giden ilk kadın olarak tarihe geçti. Tereshkova’dan yaklaşık 20 yıl sonra ilk Amerikalı kadın astronot Sally Ride uzay yolculuğuna çıktı.
Öte yandan Crew-5 misyon komutanı ve bir diğer kadın üyesi Nicole Mann de uzaydaki ilk Amerikan yerlisi olarak görev alıyor. NASA’daki biyografisine göre Mann, Round Valley’deki Wailacki kabilesine kayıtlı.
Crew-5 mürettebatın diğer iki üyesi ise Amerikalı astronot Josh Cassada ve Japon astronot Koichi Wakata.
Uluslararası Uzay İstasyonu’nun geleceği belirsiz
Ukrayna savaşıyla birlikte Moskova ve Washington arasındaki gerilim, ABD’nin Rus havacılık ve uzay sanayine yönelik yaptırımları üzerine uzay çalışmalarına da ciddi şekilde yansıdı. Bunun üzerine Rusya, 2024’te ISS’deki çalışmalardan ayrılmak istediğini açıkladı ve tam tarih bildirmeden kendi istasyonunu kuracağını duyurdu.
Rus Uzay Ajansı Roscosmos’un insanlı uçuşlar direktörü Sergei Krikaliov hafta başı yaptığı açıklamada Rus hükümetinin 2024’ten sonra da ISS’ye katılımına devam etmek için anlaşmaya varacağının işaretini verdi.
ABD ise, en az 2030 yılına kadar ISS’de operasyonları sürdürmeyi ve ardından ticari şekilde işletilen istasyonlara görevi devretmeyi hedefliyor.
Halihazırda ISS ortak iş birliği olmaksızın işlev görmesi imkansız, çünkü ABD güç ve hayati destekten, Rusya ise yörüngede ilerleme ve kalmaktan sorumlu.
