Suriye’de Esad’ın kaçışı, değişen rejim ve yeni yapılanla derken sivil havacılığın nasıl yeniden başlayacağı büyük bir soru işareti. Yeni yönetim Şam Havalimanı’nın kontrolünü tamamen eline alırken hedeflerden biri de havalimanını en kısa sürede seferlere açılmasını sağlamak.
Ortamın güvenli hale getirilmesi ile birlikte başlamayı planlanan ilk havayollarından biri de Türk Hava Yolları. THY, uzun yıllar uçtuğu Şam’a dönmek istiyor. Muhtemel ülkede işlerin oturması ile başka noktalara da seferler başlayabilir. Bu konuda gelişmeler Türkiye tarafından da dikkatle takip ediliyor.
IATA: Ciddi fırsatlar var
Konuyla ilgili olarak geçen hafta soruları yanıtlayan IATA Başkanı Willie Walsh, Suriye’nin ciddi fırsatlar içerdiğine dikkat çekmişti. Ancak Walsh, durumu değerlendirmek için henüz “çok erken” olduğunu ve küresel havayollarının önümüzdeki birkaç ay boyunca ülkedeki gelişmeleri izlemeye devam edeceğini de belirtti.
Geçtiğimiz günlerde açıklama yapan Şam Uluslararası Havalimanı Müdürü Anis Fallouh, Suriye’nin hava sahasını yeniden açması ve ülkelere merkezin faaliyetlerini yeniden başlattığını bildirmesinin ardından uçuşların “önümüzdeki günlerde” yeniden başlayacağını söylemişti:
”Havalimanındaki her şeyin çalışır durumda olduğundan ve herhangi bir hatadan kaçınıldığından emin olmak için iç hat veya test uçuşlarıyla başlayabiliriz. Daha sonra uluslararası uçuşları yeniden başlatabiliriz.”
Bu hem Türkiye’nin bir dış politikası hem de Suriye’nin yeniden dışa açılabilmesi için önemli bir adım olacak. Ancak bunun için çevre güvenliğinden havacılık standartlarına kadar bir takım adımların hızla atılması gerekiyor.
Esad’ın düşmesine yol açan operasyona liderlik eden Heyet Tahrir Şam’ın (HTŞ) güvenlik yetkilisi Ömer El Şami basına verdiği demeçte, “Şam Uluslararası Havaalanı, şehrin kalbidir çünkü uluslararası delegasyonlar ve misyonlar için bir giriş kapısıdır. Burası Şam’ın merkezi ve Şam’a uluslararası geçiş kapısıdır, Suriye’nin nefes almasını sağlayan geçittir,” ifadelerini kullandı.
Suriye’deki havayolları
Bu gelişmelerin ışığında Suriye’de havacılık nasıldı? Konuyla ilgili olarak Cirium filo verilerine göre ülkenin bayrak taşıyıcısı Suriye Havayolları Syrianair’in 24 yılı aşkın süredir kullanılan dört Airbus A320, iki A340 ve iki ATR 72-500 olmak üzere sekiz uçaktan oluşan bir filosu bulunuyor. Bu uçakların tümü Suriye Havayolları’nı ait.
Diğer havayolu şirketi ise Cham Wing Airlines. Yani Şam Havayolları. Şirkette yaşları 20 ila 32 arasında değişen beş adet Airbus A320 tipi yolcu uçağı bulunuyor. Ancak uçakların kaçı Suriye’de, iç savaşta ilerleme sırasında hangisi nereye kaçırıldı soru işareti.
Suriye, iç savaş ile birlikte ABD’nin havacılıkta İran ve Küba’yı hedef alan yaptırımları ve geniş ihracat kontrol kısıtlamalarına tabiydi. Gelişmeler halen konuyla ilgili uzmanlaşmış avukatlık şirketleri tarafından yakından gözlemleniyor.
ABD’nin sıkı yaptırımına rağmen Avrupa Birliği ve İngiltere’nin kuralları biraz daha gevşek. Uzmanlar, bu konuda yabancı havayolu operasyonunun başlamasıyla birlikte izinlerin çıkabileceğine dikkat çekiyor.
