Finlandiya Cumhurbaşkanı Niinistö, yarın (17 Mart) yapacağı Ankara ziyareti öncesinde Türkiye’nin NATO üyeliğinin onaylanmasını beklediğini açıkladı.
NATO’ya artan Rusya tehditi sonrasında Finlandiya ve İsveç’in üyelik başvurusu Türkiye’nin onayını bekliyor. Ankara, İsveç’in terör örgütlerine verdiği destek nedeniyle NATO üyeliği konusunda olumsuz yaklaşıyor. Bu konuya Türkiye’nin Finlandiya açısından bakışı daha olumlu.
Reuters’a açıklama yapan Niinistö “Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, Finlandiya’nın NATO üyeliğini onaylamaya karar verdiğini biliyoruz. Sözünü tutmak için iki cumhurbaşkanı olarak bir araya gelmemizi istiyor” dedi.
“Süreç neyse onu işleteceğiz”
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da bugün AKP Meclis Grup Toplantısı’nın ardından Finlandiya’nın NATO üyeliğine ilişkin bir soruya, “Süreç neyse o süreci işleteceğiz. Üstümüze düşen görevi yapacağız. Verdiğimiz sözü tutacağız. Cuma günü gelsin, Sayın Cumhurbaşkanı ile bir görüşeceğiz” demişti.
İsveç Başbakanı Ulf Kristersson da dün Finlandiya’nın ülkesinden önce NATO’ya üye olması ihtimalinin arttığını kabul etmişti.
İki ülke, Temmuz ayında Litvanya’nın Vilnius kentinde yapılacak NATO zirvesine kadar ittifaka üye olmak istiyor.
Türkiye ve Macaristan onaylamadı
Türkiye ve Macaristan henüz iki ülkenin üyeliklerini onaylamadı. Türkiye, İsveç ve Finlandiya arasındaki son görüşmeler geçen hafta Brüksel’deki NATO karargahında yapılmıştı.
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, görüşmeler sonrası yaptığı açıklamada, “Türkiye’nin güvenlik kaygılarının giderilmesiyle ilgili adım atılmalı” demişti.
Kalın, İsveç ve Finlandiya’nın NATO sürecinin birlikte mi ayrı ayrı mı işleyeceği konusundaki hız, kapsam ve genel çerçevenin bu ülkelerin atacağı adımlara bağlı olduğunu söylemişti.
İsveç, 2022’de “terörle mücadelede güvenlik güçlerinin alanını daha da açmak için” anayasada değişikliğe gitmişti.
1 Ocak 2023’de yürürlüğe giren anayasa değişikliklerinin ardından “terörle mücadeleyi ilgilendiren” birçok yasada da uyum çalışması yapılmıştı.
Müzakere hangi aşamada?
Türkiye, Ocak ayında Danimarkalı aşırı sağcı siyasetçi Rasmus Paludan’ın, Stockholm’deki Türkiye Büyükelçiliği binası önünde Kuran yakması ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın hedef alındığı protesto gösterileri nedeniyle üçlü müzakereleri süresiz askıya aldı.
Müzakerelerin yeniden başlayacağına yönelik açıklama ise Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu tarafından ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’ın 20 Şubat’taki Ankara ziyareti sırasında yapıldı.
Ankara’daki diplomatik kaynaklara göre, Brüksel’deki toplantıda da, imzalanan mutabakatta yer alan taahhütlerin İsveç ve Finlandiya tarafından yerine getirilip getirilmediği madde madde görüşüldü.
Mutabakat zaptı, İsveç ve Finlandiya’nın “terörle mücadele konusunda Türkiye ile işbirliğini artırmalarını”, “başta PKK olmak üzere terörle ilişkilendirilen Türkiye kökenli örgütlerin her türlü faaliyetlerini engellemelerini” ve “Türkiye’nin ‘terör suçlusu’ olarak isim isim verdiği kişilerin iade edilmesini gerektiriyor.
Ayrıca Türkiye’ye uygulanan silah ambargosunun da kaldırılması öngörülüyor.
Türkiye, Finlandiya’nın bu konularda adım attığını ancak İsveç’in ittifaka katılım noktasına gelmediğini kaydediyor ve 14 Mayıs’ta yapılacak cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimlerinden sonraki döneme işaret ediyor.
