Türkiye’nin, Finlandiya’nın NATO üyeliğine onay vermesi, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, “AB kapısı açılsın” şartı yerine getirilmese de İsveç’in üyeliğine yeşil ışık yaktı. Bu gelişmelerin ardından NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Türkiye’nin F-16’ya ilişkin taleplerinin karşılanması konusunun ABD’nin kararı olduğunu açıkladı.
NATO ülkelerinin liderleri, Litvanya’nın başkenti Vilnius’ta düzenlenen NATO Zirvesinde bir araya geldi. Finlandiya, bir NATO Zirvesine ilk kez tam üye olarak katılıyor.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, toplantının açılışında yaptığı konuşmada Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinisto’yu ilk zirve toplantısına katılmasından dolayı tebrik etti. Stoltenberg, önceki gün varılan anlaşmayla İsveç’i de yakında NATO’nun tam üyesi olarak göreceklerini belirtti. Liderler, bu sözleri alkışlarla karşıladı.
TARİHİ ZİRVE
Stoltenberg, zirvenin resmi açılışı öncesinde gazetecilere açıklama yaptı ve soruları yanıtladı. Türkiye ve İsveç’in terörle mücadele konusunda son bir yıldır işbirliğini artırdığını, önceki günkü uzlaşıdan sonra işbirliğinin İsveç’in üye olmasından sonra da kalıcı şekilde devam edeceğini söyleyen Stoltenberg, “Bu tarihi bir zirve çünkü İsveç’in ittifaka tam üyeliğini sağlayacak anlaşmaya vardık” dedi.
ABD’den Türkiye’ye ‘F-16 satışı’ açıklaması
‘BAŞKA ANLAŞMA YOK’
Stoltenberg, Türkiye’nin ABD’den almayı planladığı F-16 savaş uçaklarıyla ilgili soru üzerine, son anlaşmanın geçen yıl Madrid’de imzalanan Üçlü Muhtıra’nın üzerine inşa edildiğine dikkati çekerek, şöyle devam etti:
“Başka bir anlaşma yok. Anlaşma tıpkı Madrid’deki gibi kamuoyuna açıklandı. İyi haber İsveç’in tam üyeliğinin yolunu hazırladık. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Başbakan (Ulf) Kristersson’a, İsveç’in tam üye olmasına izin veren ve Türkiye’nin İsveç için katılım protokolünü onaylaması konusundaki yapıcı yaklaşımları için teşekkürlerimi iletiyorum.”
‘F-16 UZLAŞININ PARÇASI DEĞİL’
Stoltenberg, Türkiye’nin ABD’den F-16 savaş uçağı alma planına ilişkin soruya ise şu yanıtı verdi:
“Bu, ABD’nin kararıdır. Türkiye, arada bir bağlantı görmediğini çok açık şekilde ortaya koydu. NATO, müttefikler arasında silah ihracatı kısıtlamalarını kaldırmak için neler yapabileceğimiz konusunda çok açık olmuştur. Türkiye ile ABD arasında F-16’lar konusundaki bir diyaloğu memnuniyetle karşılıyorum. Ancak bu, dün vardığımız uzlaşının bir parçası değil.”
Stoltenberg, İsveç’in taahhütleri konusunda NATO’nun garantör olup olmayacağı sorusunu yanıtlarken de “Türkiye ve İsveç’in anlaşmaya uyacağından eminim. Bunun katılımdan sonra da devam edeceğine inanıyorum” demekle yetindi. Stoltenberg, “Madrid’den beri terörle mücadele konusunda defalarca görüştük. Bu, işbirliğinin İsveç’in tam üye olmasından sonra da devam edeceğini gösteren kalıcı bir taahhüt ve anlaşma olduğunun işaretidir” dedi.
UKRAYNA’NIN ÜYELİĞİ
Stoltenberg, zirvenin diğer önemli konularından birinin Ukrayna’nın üyeliği meselesi olduğunu ifade ederek, “Ukrayna’nın üyelik yolu konusunda müttefiklerin açık ve olumlu bir mesaj göndermesini bekliyorum” ifadesini kullandı.
Ukrayna’ya çok yıllı bir destek paketi önerdiğini, NATO-Ukrayna Konseyi’ni kurarak siyasi bağları güçlendireceklerini aktaran Stoltenberg, üyelik için gerekli ve askeri konuların yanı sıra siyasi gereksinimleri içeren eylem planını kaldırdıklarını, bunun Ukrayna’nın üyeliğini hızlandıracağını vurguladı.
Stoltenberg, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenski’nin zirveye katılacağını kaydetti ve “NATO müttefikleri, birlik içinde Ukrayna’nın üyeliği için olumlu bir mesaj verecekler. Burada kullanılacak dilin detaylarına girmeyeceğim, çünkü zirve bildirisi üzerinde uzlaşma sağlandığında kamuoyuna açıklanacak. Mesaj olumlu ve güçlü olacak, birlik içinde verilecek” ifadesini kullandı.
