ABD ve Avrupa’da personel sıkıntısı kabusu yaşanırken, kokpitte de emeklilik yaşı nedeniyle gelecek dönemde sektörü yeni bir sorun bekliyor. Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham havayollarında pilotların emeklilik yaşının 65’ten 67’ye çıkartılmasını gündeme getirmesi yeni bir tartışmayı da başlattı.
Özellikle pilotlar olmak üzere havacılık sektöründe ciddi bir personel sıkıntısı fırtınasının ortasında önümüzdeki dönemde dünyanın dört bir yanındaki havalimanları, binlerce uçuşun iptal edildiği, uçuşların günlerce askıya alındığı ve bazı havalimanlarının tamamen hizmet dışı bırakıldığı şiddetli bir kriz manzarasına tanık olacak gibi görünüyor.
ABD merkezli NBC News kanalının haberine göre, University of Miami Farmers School of Business Liderlik ve Yönetim Bölümü’nden Prof. Dr. Megan Gerhardt şunu söylüyor: “Pandemi sırasında binlerce pilota erken emeklilik teklif edildi ve bir kısmı seyahat talebinin olmaması nedeniyle işten çıkarıldı veya ücretsiz izne yollandı. Ancak hava trafiği de dahil olmak üzere her şey normale döndüğünde pilot sıkıntısı “korkunç” bir şekilde baş gösterdi.”
Pilot sıkıntısı
Pilot sayısı düşmeye devam ediyor, çünkü yılda yaklaşık 5 bin 773 pilot 65 yaşına geldiklerinde emekli oluyor.
ABD’de havayolları bu yıl 12 bin pilotu işe almanın yanı sıra, ticari pilotlar için gereken eğitim saatlerinin azaltılması ve gençlere mesleği seçmeleri için daha fazla mali yardım ve başka teşvikler sunulması da dahil olmak üzere krizi önlemek için bir dizi çözüm üzerinde çalışıyor.
Önerilen çözümler arasında, Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham’ın dile getirdiği emeklilik yaşını iki yıl, yani 67’ye yükseltmek yer alıyor. Ancak soru şu: Neden ilk etapta zorunlu bir emeklilik yaşı var?
Habere göre, teorik olarak genç yaşın başarı için önemli bir kriter olduğu küçük bir meslek grubu var. Bu işler aşırı düzeyde fiziksel veya zihinsel beceriler gerektirdiğinden, bu becerilerin biz yaşlandıkça azalma eğiliminde olduğu göz önüne alındığında hipotez mantıklı: Yaşlandıkça, fiziksel ve zihinsel yeteneklerimizde bir düşüş görme olasılığımız artıyor.
Fiziksel yeterlilik
Uçağı uçuran kişinin zihinsel ve fiziksel olarak göreve hazır olması gerekir, Ancak, yaştan bağımsız olarak bunu sağlamak için zaten bir süreç var, bu da keyfi bir emeklilik yaşı sınırının gerekli olduğu fikrini yalanlıyor.
65’inci doğum gününe sadece dört ay kala emekli olan yaklaşık 30 yıllık Continental Airlines pilotu Hank Schwartz, şunları kaydetti: “Performans değerlendirmesi, bir pilotun hayatının sonsuz bir parçasıdır. Pilot yıllık fizik muayenelerin yanı sıra yıl boyunca sürekli uçuş eğitimi ve rehabilitasyondan geçmek zorunda. Yeterince kötü yaparsanız, havayolundaki kariyeriniz sona erer. Aynı zamanda 65 yaş ve üzerindeki bir kişinin de tıpkı bir genç gibi psikolojik ve fiziksel görevleri yerine getirdiğini herkes biliyor. Güvenliği sağlamak için pilotlarda zorunlu bir emeklilik yaşı uygulamasına ve 65 yaşından sonra pilotların çalışmasının güvenli olmadığı fikrine şaşırıyorum. Beyin cerrahlarının bile emeklilik yaşı yok, o halde neden pilotlara bunu dayatsınlar?”
Yaşın etkisi az mı?
2007 yılında zorunlu emeklilik yaşı 60’tan 65’e çıkarıldığında, Senato Komitesi’ne sunulan tıbbi raporlar şu sonuca vardı: “Yaşın kokpitteki performansı düşürmede çok az etkisi var. Herhangi bir aksilik durumunda kazaları önlemek için güvenlik önlemleri alınır.”
Yaşın veya diğer koşulların ne zaman bozulmaya neden olduğunu belirlemek için katı protokoller var.
Ticari pilotların, sağlıklarının iyi olduğundan ve uçakları güvenli bir şekilde uçurabildiklerinden emin olmak için altı ayda bir tıbbi muayeneden geçmeleri gerekmektedir.
Bunun yanı sıra tedbirde bir artış ve tüm ticari uçuşlar için iki pilotlu bir kokpit gereklidir.
Gerontoloji uzmanı ve Miami Üniversitesi Scripps Araştırma Görevlisi Prof. Dr. Robert Applebaum şöyle diyor: “Yaşlanma, her bireyin sağlığını ve yeteneklerini farklı şekilde etkiler ve bireyin yeteneklerini tam olarak değerlendirmek zordur. Bunu en iyi nasıl yapacağımızdan emin olmadığımızda, varsayılan olarak hemen yaşa meylediyoruz. Pilotlar için zorunlu emeklilik yaşı 60 iken, güvenlik konusunu tartışıyorlardı ancak yine de başarılı bir şekilde 65’e yükseldi. Ama bu yaşta ama diğerinde büyülü hiçbir şey yok.”
Hem Müttefik Pilotlar Derneği (APA) hem de Havayolu Pilotları Derneği (ALPA), Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham’ın dile getirdiği zorunlu emeklilik yaşının iki yıl artması önerisine karşı çıkıyor.
ALPA, bilişsel yeteneklerin yaşla birlikte azaldığını ortaya koyan çalışmalara atıfta bulunarak, “Yaşla birlikte kardiyovasküler hastalık ve diyabet riski artar. Çalışmalar zorunlu emeklilik yaşının artırılmasının havacılık risklerini artırdığı sonucuna vardılar.” açıklamasında bulundu.
Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı analize göre Emeklilik yaşının yükseltilmesinin başka sonuçları olacağını da belirten ALPA ve APA, 65 yaş üstü pilotların yurt içinde uçabilmelerinin (uluslararası zorunlu emeklilik yaşının da 65 olduğu göz önüne alındığında), genç pilotların yerli havacılıktan uzaklaşmasına yol açabileceğini kaydetti.
