Savunmanın büyükleri İstanbul’da küçüklerle buluştu
Savunma sektörümüzün daha da hızlı büyümesi için büyük şirketlerle küçüklerin birlikte çalışması, daha fazla şirketin bu alana yatırım yapması şart. Büyüklerin izlenecek yolları göstermesi ve yeni tedarikçilerin bulunması için İstanbul’da 6’ncı kez ‘Savunma Sanayi Buluşması’ gerçekleştirildi.
Savunma ve Havacılık Kümelenmesi SAHA’nın ve İstanbul Ticaret Odası’nın ortaklaşa düzenlediği toplantıda önce gözler Savunma Sanayi Başkanı Prof. Dr. Haluk Görgün ile SAHA Yönetim Kurulu Başkanı Haluk Bayraktarı aradı.
Haluk Görgün Portekiz’de, STM’nin adeta dünya devlerinin arasından aldığı ihalenin imza töreninde, Haluk Bayraktar da yeni savunma projelerinin ihracatı için yurtdışındaydı. Görgün’ün yerine SSB Başkan Yardımcısı Gökhan Uçar, Haluk Bayraktar’ın yerine de SAHA Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı, Roketsan Genel Müdürü Murat İkinci verdikleri mesajlar ve konuşmalarıyla yokluklarını hissettirmemeye çalıştılar.
Sabah yapılan açılış ve konuşmaların ardından çok sayıda KOBİ, 18 büyük savunma şirketi ile B2B olarak adlandırılan birebir görüşmeler yaptı. Görüşler bildirildi. İş birliği konusunda yeni yollar arandı.
Herkesin gözü savunmada
Son dönemde çok ilginç gruplar savunmaya yatırım yaptı. İlgi yüksek. Biraz da zamanın müteahhit gruplarının ilgisi ise beni endişelendiriyor. Savunma inşaat gibi bir sektör değil. Yoğun çalışma, uzun yıllar Arge ve istikrar gerektiriyor. İnşaat gibi çabuk ve hızlı para dönüşü yok.
Tabi ki bu arada inşaatçı olup bir savunma şirketi gibi konulara bakıp yatırımlarına devam edenleri ise tenzih ederim.
Beni heyecanlandıranlar ise start-up’lar ve bu işe gönüllerini verenler. O kadar hırslı ve çalışkanlar ki onlarla her toplantı ve organizasyonda karşılaşıyoruz. Bu şirketlere büyükler iyi yol göstermek zorunda. Onların heyecanları ve farklı bakışları sayesinde büyükler zorlukları aşıyor.
Finansman önemli
Yatırım, arge için finansman çok önemli. Bir dönem dış finansman sağlanırken bugün o musluklar kurumuş durumda. İçeride ne olabilir? Son dönemde borsaya açılan savunma şirketlerinin sayıları artıyor. Ancak yatırımcıların durumu? Savunma yüksek temettü veriyor mu? Spekülasyonlar hisse fiyatlarını nasıl oynatabilir?
TSE ve kalite belgesi
Bir başka sorun TSE ve kalite belgesi konusunda yaşanıyor. Türkiye uzun yıllardır kalite konusunda Avrupa Birliği uyum yasaları doğrultusunda ilerlemeye çalışıyor. Kamu alanında bazı kurumlar belge veremiyor. Neden alternatif uygulamalar yapılamıyor? Türk Standartları Enstitüsü yeni bir organizasyona girmek ve test alt yapısına kavuşmak durumunda.
Savunmayı sağlık ve ulaştırma izlemeli
Her ne kadar masaya olumsuzluklar konulsa da savunma bir çok alan için örnek teşkil etmeye devam ediyor. Savunmadaki gibi yerli ve milli konusundaki ısrar neden sağlık ekipmanları konusunda uygulanmıyor? Türkiye her yıl milyarlarca doları yurtdışına bırakıyor.
İkinci önemli sektör ise ulaştırma. Raylı sistemler için örneğin yurtiçi alternatiflerin artırılması ve ekonomik olarak bunların geliştirilmesi çok önemli.
Üçüncü konu ise mikroçip. Bugün yapay zeka başta olmak üzere mikroçiplerin önemi tartışılmaz. Savunmanın en büyük ihtiyaçlarından biri. Nasım TOGG için babayiğitler bir araya geldi, devletin güçlü bir çip teknolojisi için teşvik vererek babayiğitleri toplaması lazım. Aksi halde bugün Çin’in yaşadığı gibi mikroçip için ABD’nin kapısında sıraya geçmek gerekecek.
Gözüme takılanlar
İkramda Coca Cola detayı
Sabah yapılan toplantıların ardından öğlen ikili görüşmeler öncesinde öğlen yemeği verildi. İçecek olarak su, soda ve meyve suyunun yanı sıra Coca Cola sunulması dikkat çekti. Burada savunma sanayi için bir araya geldik. Yerlilik, millilik ana konumuz. Tek hedefimiz.
Bunları ortaya koyarken kamuoyunun Coca Cola ile İsrail’i ve yaptıklarını bire bir eşleştirirken, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde Coca Cola gibi ürünlerin satışı-servisi durdurulurken neden Savunma Sanayiinin bir organizasyonunda bu ürün sunuluyor, kimin fikri? Aklım almıyor.
SAHA’da yine liste krizi
SAHA’yı Haluk Bayraktar’ın kurduğu günden bu yana takip ederim. İlhami Keleş ile birlikte uluslararası bir organizasyon haline gelen SAHA EXPO ile farklı bir alana yelken açmıştı.
Dev bir yapı haline gelen SAHA ne yazık ki eski iyi organizasyon yapan, üyelerine hakim bir yapıdan çıkmış durumda. Bir basın listesi bile bu toplantıyı yapan İstanbul Sanayi Odası’na iletilmemiş. Kapıda görevlenin insiyatifine kalıyorsunuz.
SAHA Kurumsal İletişim acaba ne yapıyor diye insan haklı olarak soruyor. Kendimi bir paydaş olarak addederken organizasyona bile girememe durumuyla karşı karşıyayım.
Son fuar deseniz, organizasyon bozuk. SAHA’nın patronlarının şapkayı önlerine koyup düşünmesi gerekiyor. Şu an ki yönetim bu hızlı büyüyen ve güçlenen sektörü taşımıyor. Ne yazık ki sermayeden yiyor.
