NATO, üye ülkelerin 2023 yılı savunma harcamalarını ve bu harcamalarının Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’ya (GSYİH) oranını açıkladı. Listenin başında bu kez ABD değil, Polonya yer aldı. Türkiye ise 2014 yılında GSYİH’sinin 1.4’ünü savunmaya ayırırken, 2023 yılında bu oran yüzde 1.31’e düştü ve listede 27’nci sırada yer aldı.
Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilatı (NATO), üye devletlerin savunma harcamalarını açıkladı. Ülkelerin birçoğunun savunma harcaması, NATO’nun ‘GSYİH yüzde 2’ oranını altındayken; Türkiye de listenin oldukça sonlarında yer alıyor.
SavunmaSanayiST’nin derlediği habere göre; GSYİH’ye oranla 2023 yılında en çok savunma harcamasını, yüzde 3.90 oranıyla Polonya gerçekleştirdi. Ukrayna-Rusya Savaşı sonrası devasa silah tedarik anlaşması yapan Polonya’nın liste başı olması, zaten bekleniyordu. Polonya’nın listede başa geçmesiyle birlikte ABD, yüzde 3.49’luk oranla ikinci sıraya yerleşmiş oldu.
Yunanistan’ın savunma harcamalarında artış
Yunanistan ise GSYİH’nin yüzde 3.01’i oranında 2023 yılında savunma bütçesine pay ayırdı ve listede 3’üncü sıraya yerleşti. 2014 yılında ise Yunanistan’ın savunma harcamalarının GSYİH’ye oranı yüzde 2.3 bandındaydı.
Öte yandan Estonya, Litvanya, Finlandiya, Romanya, Macaristan, Letonya, Kuzey Makedonya ve Bulgaristan gibi birçok ülke de savunma harcamalarını arttırarak listede üst sıralara yerleşti.
2014 yılında GSYİH’sinin yaklaşık yüzde 2.10’unu savunmaya ayıran Birleşik Krallık ise 2023 yılında ufak bir düşüş ile bu oranı yüzde 2.07’ye çekti. Birleşik Krallık, listede 10’uncu sırada bulunuyor. Fransa GSYİH yüzde 1.90 ile 12, Almanya GSYİH yüzde 1.57 ile 21, İtalya GSYİH yüzde 1.46 ile 24 ve İspanya ise GSYİH yüzde 1.26’lık savunma harcamasıyla listede 28’inci sıradan kendine yer buldu.
Türkiye’nin listedeki konumu
Türkiye ise 2014 yılında GSYİH’sinin 1.4’ünü savunmaya ayırırken, 2023 yılında bu oran yüzde 1.31’e düştü ve listede 27’nci sırada bulunuyor. Türkiye’nin 2023 yılında yapmış olduğu GSYİH yüzde 1.31 oranındaki savunma harcaması, 339.9 milyar Türk Lirası’na tekabül ediyor. Türkiye kendi para birimi üzerinden savunmaya en çok bütçe ayıran 3’üncü NATO ülkesi. 2014 yılında ise 8’inci sırada bulunuyordu.
Öte yandan Türkiye, son dönemde yerli savunma sanayii sektörüne de ciddi yatırımlar gerçekleştiriyor. Bu durum, savunma harcamalarında ‘Türk Lirası’ kullanımı önemli bir ölçüde arttırdı. Ancak birçok uzman, Türkiye’nin NATO’nun da işaret ettiği gibi GSYİH’sinin en az yüzde 2 oranında savunmaya bütçe ayırması gerektiğini savunuyor.
Türkiye’nin savunmaya ayırdığı bütçenin yaklaşık yüzde 50.2’lik oranı personel giderlerine harcanırken, yüzde 25.4’lük oranı ise ekipman tedariki ile Ar-Ge’ye ayrılıyor.
Dolar cinsinden ise Türkiye, 15.8 milyar dolar ile NATO’da savunma bütçesi en yüksek olan 10’uncu ülke konumunda bulunuyor.
