ABD’nin en önemli ihraç kalemlerinin başında yolcu uçakları geliyor. Pazarın en önemli oyuncularından Boeing’in başı ise üç yıldır büyük dertte. 737 MAX ile başlayan kriz, sonrasında salgın derken bugün 787 teslimat sorunu ile sürüyor. Bir yandan da yeni uçak 777X için süreç uzuyor.
Bu zorlu günlerde Boeing Ticari Uçaklar CEO’su Stan Deal, göreve atandıktan uzun süre sonra ilk röportajını havacılık gazetecilerinin arasında ‘En kıdemli Boeing uzmanı’ olan Dominic Gates’e verdi. Gates röportajını Seattle Times Gazetesi’nde yayınladı.
Deal, Boeing’in lekeli itibarını geri kazanmak için şirketin mühendislik kültürünün yenilenmesine güvenmenin önemine dikkat çekti.
Boeing’in arka arkaya gelen 2 737 MAX kazasında ölen insanların yanı sıra çok ciddi bir ekonomik borç da sırtına yüklendi. Şirketin toplam borcu 42 milyar dolara ulaştı. Tek koridorlu uçak pazarı neredeyse Airbus’a geçmiş durumda.
Deal, kaza ve 737 MAX soruşturması konusunda konuşmadı. Ancak yeni yıl için iyimser olduğunu söylerken, aşırı vaatlerde bulunmamaya dikkat etti. İki yıldan uzun bir süre önce CEO olarak göreve başlamasından bu yana ilk önemli röportajı için Seattle’daki Boeing Field’daki jet teslimat merkezinde oturan Deal, bazı endüstri analistleri arasında Boeing’in liderliğinin onu bir dizi sıkıntıdan çekme vizyonundan yoksun olduğu görüşünü reddetti.
“Olanları düşünmek zorundasın. Biz kesinlikle kendimizi bu göreve adadık. MAX’ın çoğu ülkede hizmete dönmesinin 2021’i 2022’de daha fazla toparlanmayı sağlayacak. 2022 Boeing için bir ‘istikrar yılı’ olacak”.
FAA, bir yıl önce MAX’ın uzun süreli uçuş yasağını kaldırdığında, Boeing 450 tamamlanmış uçağı aprona park etmişti. Ekim ayına kadar, park birikmiş iş yükü 370 MAX’a düşürüldü. Teslimat sürece 2022’de devam edecek. Uçakların büyük bölümü müşterilerine teslim edilecek.
15 bin kişi işten çıkartıldı
Deal, 2020’de Washington eyaletinde 15.000 kişiyi işten çıkardıktan ve ardından 2021’de aşağı yukarı aynı seviyede kaldıktan sonra Boeing’in bu yıl burada birkaç bin kişiyi işe alacağını tahmin ediyor. Bu açıdan Deal, “Boeing için gördüğüm gelecek aslında çok parlak” diyor.
Yeni uçak soru işareti
Yine de yerel işgücü geleceği konusundaki belirsizlikten dolayı stres altındayken Deal, Boeing’in bir sonraki yeni uçağının ne zaman ve nerede inşa edilebileceği konusunda hiçbir güvence vermedi.
Mühendisliğe yeni bakış
Boeing Baş Mühendisi Greg Hyslop ise MAX trajedilerinden sonra şirketin mühendislik kültürünü restore etmesi için görevlendirildi. Boeing’in mühendisliğini yeniden düzenlediğini, böylece işletme yöneticilerinin güvenlik kararları üzerinde daha az etkiye sahip olacağını ve mühendislerin daha fazla özerkliğe sahip olacağını söyledi.
Havacılık analistleri arasında derin endişe
Havacılık uzmanları ve finansal analistler, Boeing’in geleceği ve tek rakibi Airbus’a karşı rekabetçi konumu konusunda endişeli. Havacılık danışmanlık firması Avitas’ın kıdemli başkan yardımcısı Adam Pilarksi bir röportajda, Boeing’in üst düzey liderliğinin ileriye yönelik bir vizyon sağlamadığını söyledi.
