Öyle bir helikopter hayal edin ki radarda çok az görülecek. Yani stealth özelliğe sahip olacak. Motor çıkışlarındaki sıcak hava, tespit edilmemek için yayılarak ve ısısı düşürülerek verilecek. Helikopter gövde içinde silahlarını taşıyacak. Ve tüm bu operasyonu, düşük operasyon maliyeti ile gerçekleşirecek.
Amerikan Ordusu’nun gelecek nesil taarruz helikopterleri FARA projesinde iki dev şirketin tasarımı yarışıyor. Bir tarafta Sikorsky’nin Raider X’i… Diğer tarafta da Bell Textron şirketinin Bell 360 Invictus’u… Her iki model de ilk uçuş için gün sayıyor. Prototip yani test araçları önemli ölçüde tamamlandı.
Projenin toplam büyüklüğünün 80 milyar dolara ulaşması bekleniyor.
Tolga Özbek FARA Projesi’nde rekabet eden helikopterleri anlatıyor:
Silahlı keşif helikopter konsepti, Amerikan Ordusu’na OH-58 Kiowa Warrior serisi ile girdi. Bell şirketinin tasaramı 206 Jetranger helikopteri, hızlı bir değişiklik ile iki kişilik bir keşif helikopteri haline getirilmişti. Düşman hattında bu helikopter ile keşif yapılıyordu. Temas sağlandığında taşıdığı roket ve makineli tüfek ile OH-58 ilk vuruşu gerçekleştiriyordu.
1980’lerde helikopter ana rotor üzerinde özel kamera sistemleri taşımaya başladı. Aldığı görüntüleri AH-64’lere aktarıyordu. Gerektiğinde hedefi lazerle işaretliyordu. Tüm bu konsept, Avrupa’da yaşanabilecek bir Sovyetler Birliği saldırısına göre planlanmıştı. OH-58’in işaretleyeceği tankları AH-64 Apache vuracaktı.
Körfez Savaşları sonrasında OH-58’lerin son görev noktası Afganistan oldu. Kiowa Warrior helikopterleri aradan geçen yıllar sonrasında bekleneni vermemeye başlamıştı. Yerden açılan ataşe karşı çok dayanıklı değildi. ABD Ordusu 2017’de aldığı karar ile helikopterleri emekli etti. İsteyen ülkelere de satmaya başladı.
OH-58’ler emekli oldu
Alıcılardan biri de Yunanistan olmuştu. Geçtiğimiz videolarda anlattığımız gibi Yunanistan bu helikopterlerden 70 adet aldı. Hatta bir bölümü Türkiye ve Yunanistan sınırının olduğu Meriç Kıyısında uçuyor.
Şimdi Amerika Birleşik Devletleri silahlı keşif helikopteri fikrini yeniden canlandırıyor. Ama bu sefer yeni oyunun kurallarına göre tasarımları istiyor.
Bir tarafta, ABD’nin en önemli helikopter imalatçılarından Sikorsky var. Şirket, projede yarışacak Raider X’in prototibinin yüzde 90’ından fazlasını tamamladı. Tasarımda ana taşıyıcı olarak gövde üzerindeki iki farklı rotor kullanılacak. Amaç kaldırıcı gücü artırmak. Yani helikopterin daha fazla mühimmat, yakıt taşımasını sağlamak.
Kuyrukta ise itici bir pervane de var. Böylelikle helikopterin en büyük dezavantajlarından biri olan düşük süratin aşılması hedefleniyor.
Sikorsky Raider X
Sikorsky, uzun yıllardır bu konsept üzerinde çalışmalar yapıyor. X2 olarak adlandırılan helikopter konusunda Sikorsky edindiği tecrübeyi Raider X’e aktarıyor.
Bell ise rakibine göre daha klasik bir tasarım ile projeye katılıyor. Bell 360 Invictus, görüntü olarak stealth hale getirilmiş bir AH-1 Cobra’yı andırıyor. Silahlarını gövde içinde taşıyor. Burunda klasik 20 milimetrelik bir top var. Ana rotor ve kuyruk rotoruna sahip olan helikopter için Bell şirketi uzun yıllardır helikopter pazarında sahip olduğu teknolojiyi ve tecrübeyi ortaya koyuyor.
Bell 360
Bu helikopterler savaşmanın yanı sıra geleceğin birlik konseptinde aynı zamanda bir komuta kontrol merkezi de olacak. Sahadaki İnsansız Hava Araçları, ve diğer insansız sistemler, helikopterdeki pilotlar tarafından kontrol edilecek. Yani olayın silahlı keşif ile birlikte komuta kontrol kısmı da var.
Operasyonunun performansla birlikte yapılacak önemli bir adımını da düşük maliyet oluşturuyor. Bu nedenle imalatçılar helikopterlerin diğer modeller ile ortak parçaya sahip olması, bakım konusunda kolaylık sağlaması konusunda da ciddi bir çaba sarf ediyorlar.
Kazanacak şirket bu konuda çok önemli bir avantaja sahip olacak…
Halen iki şirket, gelecekte UH-60 Black Hawk’ların yerini alacak helikopter konusunda da rekabet içinde. Geleceğin Uzun Menzilli Askeri Helikopter Projesi’nde Bell V-280 Valor, Sikorsky de Defient X ile rekabet içinde.
V-280, tiltrotor teknolojisi kullanıyor. Dikine kalkıp havada uçak gibi motorlarını yere yatay hale getiriyor. Uçuş hızla gerçekleştiriliyor. Defient X ise aynı FARA’daki aday gibi. Çift ana rotor ve arkada pervane bulunuyor.
Gözüken o ki, önümüzdeki yıllarda helikopter konseptinde çok ciddi gelişmeler olacak.
